Na een ingrijpende gebeurtenis in het leven van haar zoontje, begint Elena Dikomitis zich vragen te stellen: Hoeveel van wat hij meemaakte is achtergebleven in zijn brein? Zijn die verborgen herinneringen schadelijk? En hoe zou het zijn voor kinderen die met hun ouders zijn gevlucht uit oorlogsgebied? Met haar documentaire-debuut over de gevolgen van trauma op het kinderbrein won ze de Prix Europa - “Rising Star audio”.

"Hoe zou dat eruitzien: vijf of zeven jaar aan herinneringen? Zijn er die meer plaats innemen dan andere? Ligt alles in de juiste volgorde? En hoeveel ruimte is er nog over? Kan ik een herinnering groter of kleiner maken door er vragen over te stellen?” Deze vragen stelt Elena Dikomitis in de korte documentaire ‘Getekend’.

Een tekening van haar zoon ontketent een zoektocht naar de impact van trauma op het geheugen van kinderen en hoe ze daar mee omgaan. Onderweg ontmoet ze specialisten maar ook Taghrid, een moeder uit Syrië, die tot dezelfde conclusie komt als Elena:

Taghrid maakt van elke onleefbare plek onderweg een thuis-tent met douche.

“Onze kinderen tekenen wat wij willen uitgommen.”

Getraumatiseerde kinderen dragen een onzichtbare koffer met zich mee; een koffer vol herinneringen. Psychologe Marloes de Kok gebruikt dat beeld als ze kinderen behandelt en neemt dan haar eigen koffertje mee gevuld met bloemen en stenen:

“De stenen staan symbool voor ernstige, traumatische, pijnlijke ervaringen; de bloemen voor blije momenten”.

Objecten die psychologe Marloes de Kok gebruikt bij sessies met getraumatiseerde kinderen.

Het helpt kinderen om zich bewust te worden van wat ze hebben meegemaakt en erover te praten. Maar als taal te kort schiet, wordt er getekend.

‘Getekend’ is een intiem verhaal over het universele karakter van trauma en een poging om iets van het verborgen leed zichtbaar te maken. Want mensen, zelfs leraren, vergeten weleens hoeveel kinderen met zich meedragen.

“Hoe jong het kind ook is, hij heeft heel veel gezien, meer dan de docent zelf, de leerkracht zelf.”

Taghrid

Over de maker

Elena Dikomitis werkt al ruim tien jaar als communicatie - en beleidsverantwoordelijk bij humanitaire organisaties in het Midden-Oosten. Als dochter van een Cypriotische vluchteling is ze opgegroeid met verhalen over onrecht en nostalgie naar een verloren thuis. Zowel in haar professioneel als persoonlijk leven documenteert ze de noden, schendingen van rechten en verhalen van mensen in conflictsituaties, in het bijzonder van vluchtelingen. Dit kleurt ook haar werk als podcastmaker.

Haar allereerste audioproducties ’Stoofpot met Za’atar’ en ’The Other Composer’ vielen vorig jaar in de prijzen bij Nederlandse (Oorzaken Korte Golf Wedstrijd) en Amerikaanse podcastwedstrijden (On Air Fest) en dit jaar kreeg haar audiodocumentaire ‘Getekend’ de Prix Europa Rising Star Award voor nieuwe podcastmakers.

Deze documentaire kwam tot stand in het kader van de Oorzaken Podcast Academy, een initiatief van Oorzaken en het NPO-fonds.

Eindredactie: Randy Vermeulen.
Mixage: Tijmen Bergman.