Wanneer vanaf de jaren zeventig de havenfunctie van het Amsterdamse IJ verdwijnt, verworden de IJ oevers tot een desolaat gebied. Eerst wordt er een snelweg met kantoren gepland langs de zuidelijke oevers maar dat project mislukt. Begin 2000 komt er een revolutie in het denken over de stedenbouw langs de IJ oevers: het streven wordt om afzonderlijke deelgebieden te ontwikkelen zoals Westerdok, Oosterdok en Silodam met culturele gebouwen als nieuwe publiekstrekkers en behoud van oude havengebouwen.

En zo transformeerden de IJ oevers tot een nieuw stadscentrum van Amsterdam en tot een bijzondere vorm van openbare ruimte: een uitgestrekte watervlakte omzoomd door nieuwe wijken en met indrukwekkende gebouwen als de nieuwe Openbare Bibliotheek en EYE, het nieuwe filmmuseum aan het IJ, als blikvangers.

De documentaire Amsterdam, Stad aan het IJ schetst een beeld van de ontwikkelingen in de laatste tien jaar, maar laat ook zien hoe de economische crisis daaraan een onverwachtse wending heeft gegeven. Ambitieuze plannen worden gedwarsboomd en een nieuwe periode van bezinning is aangebroken. Aan het woord komen stedenbouwkundige Bart Stewart en architecten als André van Stigt, Jo Coenen, Trude Hooykaas, evenals supervisor voor de openbare ruimte Michael van Gessel en architectuurcriticus Maarten Kloos. Zij nemen de architectonische en de stedenbouwkundige initiatieven rondom het IJ kritisch onder de loep.