Makers van Morgen

Face Down

VPRO

Na een politieke omwenteling in februari 2014 ontstond er een gewelddadig conflict in Oekraïne. 2,1 miljoen mensen sloegen op de vlucht. 'Face Down' vertelt het verhaal van drie Oekraïense vluchtelingen.

Na de grootschalige pro-Europese antiregeringsprotesten eind 2013 en de daaropvolgende machtswisseling in Oekraïne, annexeerde Rusland op 27 februari 2014 de Krim. Hierop ontstond er een burgeroorlog tussen pro-Russische rebellen in het oosten van Oekraïne en het regeringsleger. Volgens de VN heeft dit conflict al aan meer dan 10.000 mensen het leven gekost. Deze humanitaire crisis verdween in veel kranten en journaals al snel naar de achtergrond. Regisseur Felix Govers vond dit maar gek en besloot in samenwerking met hulporganisaties het verhaal van drie Oekraïense vluchtelingen vast te leggen.

Regie: Felix Govers

"De vluchtelingen worden nu van de ene naar de andere plek gebracht, op die manier kun je niet een nieuw leven opbouwen”

In gesprek met regisseur Felix Govers

juni 2016

De jonge regisseur Felix Govers maakte samen met twee andere documentairemakers van Living Image  een documentaire om de humanitaire crisis in Oekraïne meer onder de aandacht te brengen. Hoe kwam hij bij deze schrijnende verhalen? En wat hoopt hij met de documentaire teweeg te brengen?

Nederlandse noodhulporganisaties hebben zich sinds 2015 verzameld in een samenwerkingsverband, de Dutch Relief Alliance. In Oekraïne werken vier van deze organisaties samen in de Joint Response Ukraine.

“Ik heb al eerder met hulporganisatie Dorcas samengewerkt voor een project in Irak" vertelt Govers. Wij maakten toen de documentaire ‘Long Road Ahead’ over mensen die waren gevlucht voor het geweld van IS. Deze samenwerking was zo goed bevallen dat zij ons benaderden om een documentaire te maken om de Oekraïne crisis onder de aandacht te brengen”.

De makers hebben er bewust voor gekozen in de documentaire weg te blijven van politieke uitspraken. “De politieke kant van het conflict is juist het enige dat je hoort in de media. Volgens ons geeft dat een beperkt beeld van het probleem omdat een groot gedeelte van de slachtoffers helemaal geen extreme politieke ideeën heeft. Het gaat niet alleen om rechts tegen links of pro-Russisch tegen pro-Westers. Zij willen gewoon een veilig leven leiden en aan hun dromen bouwen. Daarom hebben wij ervoor gekozen om die kant nu eens te belichten”, aldus de jonge documentairemaker.

De makers proberen het probleem in Oekraïne in kaart te brengen door drie vluchtelingen hun verhaal te laten doen. Uit alle verschillende verhalen wilden zij er drie kiezen die een zo breed mogelijk beeld konden geven van de situatie waarin zij zich bevinden. “Dorcas heeft ons heel erg geholpen bij het vinden van deze drie hoofdpersonen. Als filmmaker heb ik geleerd dat je gebruik moet maken van de kracht van de mensen met wie je werkt. Dorcas kent het conflictgebied goed en heeft dan ook een goed overzicht van de verhalen van de slachtoffers. Na enige research kwamen we dan ook vrij snel uit bij deze drie mensen.”

Felix Govers is de regisseur van de documentaire. Maar dat betekent niet dat hij de film in zijn eentje gemaakt heeft. “Cameramannen Laurens van der Geer en Ruben Juch zijn net zoveel betrokken bij het project als ik. De taken lopen als het ware in elkaar over. Deze film is echt gemaakt door ons drieën.”

Behalve het inzichtelijk maken van de schrijnende situatie waarin de vluchtelingen zich bevinden hebben de opdrachtgevers nog een ander doel met de film. Zij hopen dat de documentaire kan helpen het ministerie van Buitenlandse Zaken te overtuigen van de noodzaak van het blijven verlenen van hulp en hen kan bewegen hier opnieuw geld voor ter beschikking te stellen. “Er is nu behoefte aan structurele hulp. De vluchtelingen worden nu van de ene naar de andere plek gebracht en kunnen op die manier niet beginnen aan het opbouwen van een nieuw leven”, aldus de jonge filmmaker. “Daarnaast moeten er investeringen komen zodat de economie weer nieuw leven ingeblazen wordt en mensen weer kunnen gaan werken.”

“Laten we hopen dat zoveel mogelijk mensen de film gaan zien en dat er weer meer aandacht komt voor dit conflict”, besluit Govers. Zelf is Govers al weer druk bezig met zijn volgende producties. Samen met zijn kompanen van Living Image werkt hij momenteel aan een documentaire die zich afspeelt op Groenland. Verder zullen zij in augustus naar Cambodja afreizen om wederom in samenwerking met hulporganisaties een film te maken.

Oekraïne conflict in de media

Meer documentaires over Oekraïne en de verhouding met Rusland