Balkan Beats: een combinatie van Balkan-volksmuziek en West-Europese dansmuziek. In ‘Here We Move, Here We Groove’ volgt regisseur Sergej Kreso de uitvinder van deze muziekstijl, Robert Soko. De DJ putte uit zijn Joegoslavische en Duitse achtergrond om een nieuwe muziekstijl te maken. Kreso heeft zelf ook twee achtergronden (Bosnisch en Nederlands) en laat dit duidelijk terugkomen in de docu: ‘Met deze film trek ik met mijn ene hand uit mijn Balkanrugzak en de andere uit mijn Nederlandse rugzak.’

Wies van Wetten 07-01-2022

Het filmproces van deze docu is inmiddels alweer een tijdje geleden, hoe kijk je daarop terug?
‘Het was een heel lang en spannend avontuur. Ik had ergens in 2006 het eerste gesprek met Robert, toen er net een rage was ontstaan rond zijn Balkan Beats. Een paar jaar later, in 2015, spraken we elkaar zo nu en dan over de vluchtelingenstroom. Het deed ons denken aan onze tijd, toen wij migreerden. Robert had het idee om muziek te maken met migranten, op zoek naar het nieuwe geluid van Europa. Dat vond ik een goed verhaal voor een film. In wezen gaat het over de enorme verandering in Europa. De zoektocht naar het nieuwe geluid en identiteit van Europa is nog steeds gaande.’

Wat interesseert jou zo in de zoektocht naar het nieuwe geluid van Europa?
‘Ik voel me als filmmaker bijna verplicht om dat proces te volgen. Ik ben op zoek je naar iets wat mij echt raakt, maar wat ook relevant is voor de mensen om mij heen. Iedereen heeft vandaag de dag te maken met cultuurclashes en dat vind ik heel interessant. Daarnaast heeft het leven van Robert ontzettend veel paralellen met mijn leven. Ik kwam ook uit Joegoslavië en zit daarmee ook tussen twee culturen in: wie ben ik? Die parallellen met Robert maken de zoektocht spannend. Met deze film trek ik met de ene hand uit mijn Balkanrugzak en de andere uit mijn Nederlandse rugzak. Je kan je eigen identiteit niet loslaten in het maakproces, zelfs niet als je dat wil.’

Hoe uit zich dat in de stijl van de film?
‘Ik gebruik bijvoorbeeld een aantal fragmenten uit Joegoslavische films. Toen Robert stopte bij een brug om een film te citeren, wist ik precies welke hij bedoelde. Door onze overeenkomende achtergronden begrijpen we elkaar heel goed. Het gaat om magisch realisme als stijl, dat is in de Balkan erg aanwezig en dat triggert mij.’

Het interview gaat verder onder de afbeelding

Is de stijl organisch gekomen, of van tevoren vastgesteld?
‘Ik wist dat ik in deze documentaire de stijl en structuur van de Balkan Beats wilde volgen. Die muziek heeft namelijk een enorme energie waarop mensen als bezetene dansen. Het nodigt je uit: kom los. Met zulke muziek kon ik geen trage film maken. Soms is de snelle stijl verwarrend en chaotisch, maar dat is wat de muziek mij dwong om te doen. Alles beweegt onder onze voeten, zeker in de drie jaar dat ik aan het filmen was. Dat wilde ik weergeven.’

Wat heeft je geïnspireerd om de film te maken?
‘De Balkan waarin ik ben opgegroeid is een ‘melting pot’. Met de verschillende landen die daaronder vallen praat je over een enorme rijkdom aan cultuur. Elke zoveel kilometer verandert de muzikale identiteit. Dat is iets wat wij in West-Europa niet herkennen, de Balkan wordt vaak over één kam geschoren. Ik wilde die culturele rijkdom met behulp van muziek weergeven.'

'Maar ook in Roberts privéleven speelt het vraagstuk van het nieuwe Europa. Op een gegeven moment heeft hij met zijn vrouw een discussie over welke taal zijn kind gaat spreken. Zijn dochter groeit namelijk op met vijf verschillende talen. Terwijl Robert tegelijkertijd muziek maakt voor een even grote diversiteit aan talen. Dat is de uitdaging waarmee wij vandaag de dag geconfronteerd zijn: wat is de identiteit van een land en wat is de identiteit van Europa?’

Dat is best een groot thema…
‘Ik hou van kleinere films, die gaan over de grotere thema’s, de universele thema’s. Het is fijn als het lukt om met een kleine film zoveel mogelijk mensen aan te spreken.’