Rino Driessen huurt sinds 2013 een oud kraakpand van de gemeente Breda, waar hij zijn dagbesteding Ariba heeft opgezet. Hij knapte het gebouw en terrein zelf op. Zijn dagbesteding groeide uit tot een succes, waar ook de gemeente blij mee is. Hoewel er bij de gemeente al langer plannen zijn voor een nieuw bedrijventerrein op deze plek, sprak hij mondeling met wethouder Rob Bergkamp af dat hij er de komende jaren mocht blijven. Uiterlijk een half jaar voor gestart wordt met de herinrichting van het terrein zou Rino moeten vertrekken. Van die afspraken is niets op papier gezet. Rino heeft moeite met papierwerk, kleine lettertjes en formele taal, waardoor dit mondelinge gesprek een uitkomst bood. Toen het nieuwe college in Breda aantrad, gaven zij aan zich niet in deze mondelinge afspraken te herkennen. Tot grote teleurstelling van Rino.
Het plan voor het industrieterrein ging uiteindelijk niet door. Toch moest Rino plaatsmaken. De gemeente ontwikkelde met ‘Anders wonen’, een huisvestingsproject voor mensen met een verslaving of psychische problemen, een nieuw plan voor het gebied. De gemeente kon hier 100.000 euro subsidie van het rijk voor krijgen, maar dan moest het terrein wel voor 2022 leeg zijn. In de documentaire zien we dat Rino van de rechter tot mei 2022 niet hoeft te vertrekken. Hierdoor is de kans groot dat ‘Anders wonen’ niet door kan gaan. Rino spant met zijn advocaat nog een proces aan. Hij hoopt een jaar langer te kunnen blijven.
Hoewel het erg zuur is voor Rino dat hij zijn plek moet verlaten, staat de gemeente toch in haar recht? Een huurcontract kan nou eenmaal worden beëindigd.
‘Ja, dat klopt. De gemeente heeft dit recht, ze mogen ermee doen wat ze willen omdat het een tijdelijk huurcontract is. Toch vind ik het lastig om te zien dat Rino, ondanks zijn harde werk en goede zorg voor zijn cliënten, weg moet. Onder zijn vleugels ontwikkelen Rino’s cliënten zich, hebben ze het fijn en groeien ze door in het leven. En nu moet hij weg, alleen omdat er meer geld met een stuk grond te verdienen valt?’
Wat zegt dit volgens jou over het beleid van de gemeente?
‘Net nadat ik Rino leerde kennen, kwam ook het toeslagenschandaal in het nieuws, waarbij er een vergrootglas kwam te liggen op de werking van de overheid en bureaucratische instanties. De menselijke maat was daar ver te zoeken. Hoewel de gemeente in dit geval juridisch niets ‘fout’ heeft gedaan, wordt wel duidelijk dat er geen ruimte is voor persoonlijke behoeftes en een andere manier van leven. Het voelt als een kleine man tegenover de staat, waarbij protocollen en regels leidend zijn. Ik denk dat het heel lastig is voor een gemeente om keuzes te maken die specifiek gelden voor individuele personen. Dat vind ik jammer: elk mens heeft eigen behoeftes, gevoelens en wensen.’
Deze documentaire gaat over de strijd van Rino. Toch ben ik ook benieuwd naar de argumentatie van de gemeente. Heb je tijdens dit maakproces contact met ze gezocht?
‘Meerdere keren. Zeker in het begin hebben we vaker gevraagd om een reactie, maar die kregen we nooit. Alle nieuwe ontwikkelingen over deze zaak kregen we te horen via de pers. Als we eerder een reactie hadden gekregen, was het wellicht een hele andere film geworden. Ze gaven later aan dat ze geen uitspraken konden doen in verband met de lopende rechtszaak. Recent vroegen ze wel of ze de film mochten inzien. Ik denk om alvast een reactie op de documentaire voor te kunnen bereiden.’
Tegen Hart van Nederland zegt Sonja van Ginneken van de gemeente Breda dat de gemeente altijd duidelijk is geweest dat het ging om een tijdelijk huurcontract: ‘In 2018 is zijn contract afgelopen, toen is tegen hem gezegd dat hij nog een verlenging van uiterlijk 3 jaar zou krijgen. Ook om hem de gelegenheid te geven om een andere accommodatie te zoeken.’ Ook kan de gemeente zich niet vinden in de uitspraak dat er geen communicatie zou zijn geweest. ‘Er is heel veel contact geweest met de heer Driessen. Dus dat er geen gesprek is geweest, klopt niet.’ Volgens Van Ginneken is de gemeente al heel coulant geweest. ‘Er is al heel veel compromis geboden door hem 3 jaar verlenging te geven.’