Kijktips Movies that Matter 2022

Intiem portret van Evelien, die sinds haar geboorte spastisch is en een sterk verlangen heeft naar seksualiteit. Nu, op haar 53ste, vindt ze de tijd rijp voor een zoektocht naar intimiteit. Maar twijfel en onzekerheid zijn nooit ver weg. Wordt ze haar innerlijke obstakels de baas?

‘Op mij zit toch niemand te wachten…’ Het is de sterke overtuiging van Evelien. Ze is spastisch, zit in een rolstoel, en de weinige seksuele ervaringen in haar leven waren teleurstellend. Maar gesprekken met haar hulpverlener Brigitte wakkeren bij Evelien het verlangen naar intimiteit aan. En dus waagt ze de sprong in het diepe.

Inspirerende kijk achter de schermen bij de rechtszaken tegen Shell en de Nederlandse overheid om klimaatverandering aan te pakken. Met een hoofdrol voor de ingetogen maar gepassioneerde advocaat Roger Cox. In twee historische zaken krijgt hij voor elkaar dat catastrofale klimaatverandering illegaal kan worden verklaard.

We volgen hem tijdens twee baanbrekende rechtszaken die een inspiratiebron werden voor klimaatactivisten over de hele wereld. In de Urgenda-zaak uit 2015 beval de rechter dat de Nederlandse regering onmiddellijk effectieve actie moest ondernemen om uitstoot van broeikasgassen omlaag te brengen. Een paar jaar later gaat Cox een nog grotere uitdaging aan in een zaak tegen Shell, het grootste oliebedrijf ter wereld. Terwijl Shell zwaar geschut in stelling brengt, bereiden Cox en zijn team zich voor op een juridische thriller.

Lieke, de moeder van Marieke van der Winden, was gesloten, onzeker en breekbaar. Nadat ze op 48-jarige leeftijd is overleden aan kanker, wordt Van der Winden op de begrafenis aangesproken door Liekes pleegbroer. Van hem hoort ze dat haar opa en oma – aan wie ze heerlijke herinneringen heeft – fout waren in de Tweede Wereldoorlog. Dit gegeven, dat een enorme rol had gespeeld in Liekes leven, was decennialang geheimgehouden.

Pas dertig jaar na die onthulling durft Van der Winden zich in haar moeders geschiedenis te verdiepen. In gesprekken met familie en vrienden krijgt ze een heel nieuw perspectief op Lieke en op haar eigen jeugd. En als ze in de archieven op zoek gaat naar de activiteiten van haar grootouders in de oorlog, stapelen de schokkende onthullingen zich op – met grote emotionele consequenties.

Pernik was eens een welvarende mijnstad in  Bulgarije. Nu denken de inwoners met weemoed terug aan de dagen dat de mijnen een bron waren van nationale Bulgaarse trots. Als de lokale voetbalclub Minyor Pernik kan promoveren naar de tweede divisie, willen zijn supporters die kans niet missen. We volgen ze tijdens dit cruciale seizoen terwijl ze dronken worden, de nazigroet brengen, strijdliederen zingen en mensen intimideren.

We ontmoeten leider Dado, die agressief zijn bende opjut. Mimeto, de enige vrouw, die probeert de mannen kalm te houden en die het woord doet tegen de autoriteiten als dat nodig is. En Tsetso, een bewaker en alleenstaande vader. Als hij ziek wordt realiseert hij zich dat hij niet de jongste meer is. Het brengt hem tot overpeinzingen over zijn jeugd, zijn twijfels en fouten, en over wat hij zijn zoon Tony wil leren. ‘Ik wil hem niet leren mensen te haten, ongeacht hun ras,’ zegt hij filosofisch. ‘Ik wil niet dat hij die kant opgaat.’ Geregisseerd door Nikolay Stefanov, zelf geboren en getogen in Pernik.

Geliefden Hetty (76) en Jeanne (91) zijn vastbesloten ‘te genieten tot het gaatje’. Maar Jeannes dementie wordt erger, en dat zet hun geluk onder druk. Zittend in het gras met uitzicht over zee vraagt Hetty haar geliefde Jeanne waar ze haar as verstrooid wil hebben. Jeanne ontwijkt de vraag. Hetty herinnert Jeanne eraan dat ze een lied hadden uitgekozen voor de uitvaart: Édith Piafs ‘Non, je ne regrette rien’. Hetty zingt een paar regels. Jeanne lacht. ‘Doe het nog es,’ zegt ze. En ze zingen samen.

De liefde van Hetty en Jeanne is gevuld met vreugde. Ze zingen en maken muziek, ze dansen in de keuken en ze dansen op het strand. Maar Jeanne heeft Alzheimer, en haar toestand wordt slechter. Hetty wil haar steunen zoveel ze kan, maar komt erachter dat er grenzen zijn aan wat zij kan doen. Ze aarzelt om hulp van buiten in te roepen, ook al omdat Jeanne dat absoluut niet nodig vindt. Hoe moeilijk hun situatie ook wordt, hun liefde blijft sterk. En hun vermogen het leven te vieren is ongelooflijk inspirerend.