Het Duitsland van mijn moeder
Wir schaffen das
Het vluchtelingenkamp Friedland is vandaag de dag een dorp met duizend inwoners en tweeduizend vluchtelingen. Eigenlijk zijn dat te veel mensen om iedereen goed te kunnen verzorgen, de inwoners kunnen het niet goed meer aan. Vluchtelingen moeten lang wachten op hun eten, ze slapen in de gangpaden van de barakken. Er is begrip voor deze mensen, maar er ontstaat langzaam onrust in het dorp. 'Wir schaffen das', Merkels iconische uitspraak, zegt veel over het Duitse verleden, want Duitsland heeft nog steeds iets goed te maken. Maar hoe gaat de huidige generatie om met de schuldvraag? We gaan in Berlijn naar herdenkingsplek 'Haus der Wannsee', hier werd in 1942 besloten tot de 'definitive oplossing voor het Joodse vraagstuk'. Een jonge Joodse vrouw leidt een groep Duitse kinderen rond, zestienjarigen horen opnieuw over de gruwelijke geschiedenis. Hoe lang kan een volk schuldig zijn en bestaat zoiets als collectieve schuld? Inmiddels is er weer een grote joodse gemeenschap in Berlijn. Misschien zijn we dichterbij verzoening dan ooit? In Nederland is de moeder van Britta getrouwd met haar joodse stiefvader. In hun familie heeft herkomst nooit echt een grote rol gespeeld. Zijn moeder zei hierover: 'Het was voor Anne Frank net zo erg als voor de kinderen van Goebbels'. Het demoniseren van een groep mensen omdat ze behoren tot een volk gaat altijd over de ontmenselijking van individuen. De vraag is: hoe doe je dat?