Het Uur van de Wolf
W.H. Gispen: ontwerper - ondernemer
De naam Gispen bepaalt tot vandaag ons beeld van het interieur van het Nieuwe Bouwen en is synoniem voor de moderniteit in Nederland. Gispen bestaat honderd jaar, aanleiding voor een tentoonstelling in museum Boijmans van Beuningen en een uitzending van Jeroen Vissers documentaire over één van Nederlands eerste industrieel ontwerpers: Willem Hendrik Gispen. Als ontwerper is Gispen (1890-1981) buitengewoon succesvol. Zijn moderne en functionele lampen, stoelen en bureaus slaan aan in het vooroorlogse Nederland. De beroemde stalen buismeubels worden klassiekers. Vooral de achterpootloze stoel zal iedereen herkennen, maar niet velen zullen weten dat het ontwerp oorspronkelijk van Mart Stam (ontworpen voor zijn zwangere vrouw) komt en daarmee aanleiding geeft tot jarenlange juridische strijd. Het ondernemerschap gaat Gispen minder goed af. Hij investeert teveel en raakt de financiële zeggenschap over zijn bedrijf kwijt. Uiteindelijk verlaat hij het bedrijf dat hij heeft opgericht en dat zijn naam draagt. Privé beleeft hij stormachtige tijden als hij zijn gezin verlaat en trouwt met de achttien jaar jongere Riek van de Griend. In de jaren 90 beleeft een aantal van zijn bekendste ontwerpen een opmerkelijke revival. Ze worden weer in productie genomen en zijn opnieuw een groot commercieel succes. De vintage Gispen vind je nu steeds meer in museale collecties. Dit onderstreept hun kunstzinnige kwaliteit en vormt een opvallende blijk van de omkering in de waardering: van industrieel gevormd gebruiksvoorwerp naar museaal stuk. Het verhaal over Gispen wordt o.a. verteld door zijn tweede vrouw Riek van de Griend (99 jaar), dochter Antoinette en experts, zoals de kunsthistoricus André Koch en antiquair Ad van de Bruinhorst.