In 'Naziha's lente' zien we de strijd van de Marokkaans-Nederlandse moeder Naziha voor haar eigen vrijheid en het welzijn van haar tien kinderen. Hoe gaat het nu twee jaar na het uitkomen van de documentaire met Naziha?
Interview met Naziha
Wat vond je zelf van de docu?
“Ik heb altijd gehoopt dat het iets zou worden dat bij mensen achterblijft. En ik ben heel blij dat het dat ook geworden is. Mensen hebben een beetje kunnen zien en een klein beetje voelen wat ik op dat moment voelde. Dus ik ben heel erg blij met het resultaat. Gülsah Dogan (regisseur red.) heeft zich heel erg ingeleefd.”
Is er veel over je heen gekomen na de uitzending?
“Ik was vantevoren wel bang dat er veel negatieve reacties zouden komen van mijn omgeving. Maar die angst was echt ongegrond. Natuurlijk waren er hier en daar wel wat negatieve reacties, met name uit de Marokkaanse gemeenschap, maar dat was vooral omdat het in onze cultuur niet gewoon is om je vuile was buiten te hangen. Het is ook een beetje een spiegel die je hen voorzet. Maar uiteindelijk viel het allemaal heel erg mee. Veruit de meeste reacties waren positief.”
Wat vonden je kinderen van de documentaire?
“In het begin was de helft van mijn kinderen tegen de documentaire. Want zij waren ook bang voor de reacties uit de omgeving. Maar nadat de film uitkwam en zij ook veel positieve reacties kregen uit de buurt en van hun vriendjes hadden zij er ook vrede mee. En ze zijn nu eigenlijk gewoon heel trots op me.”
En hoe gaat het nu met jou?
“Het gaat heel goed met mij. In het eerste jaar na het uitkomen van de film ben ik door heel Nederland gereisd. Ik wist niet dat Nederland zo mooi was. Ik werd overal uitgenodigd in buurthuizen en opvanghuizen om met mensen over de film te praten en hen de gelegenheid te geven om vragen te stellen. Dat heb ik met heel veel plezier en liefde gedaan. Ik heb daar ook hele positieve en liefdevolle reacties gekregen van mensen die mij bedankten dat ik dit gedaan heb. Dus ik ben echt heel erg blij dat ik die stap gemaakt heb en door heb gezet.”
En heb je nu nog te maken met hulpverleners?
“Nee helemaal niet meer. Ik ben nu zelf hulpverlener in de buurt. Dat was ik tijdens de film al wel maar na de film is dat nog meer geworden. Ik ben nog steeds vertrouwenspersoon van ‘Stichting Samenwonen - Samenleven’ en daarnaast begeleid ik een aantal oudere dames. Ik help hen met alledaagse dingen als schoonmaken maar ook zorg ik dat ze naar buiten kunnen en iemand hebben om mee te praten. En er is ook in de buurt een aantal jongeren die mij vertrouwen en met bepaalde problemen die ze hebben naar mij toekomen.”
Is dat meer geworden sinds de film?
“Ja. Ik stond al wel bekend als iemand die bereid was om mensen te helpen maar omdat ik in de film zo open ben geweest hebben mensen nu nog meer het gevoel dat ze zich niet hoeven te schamen als ze naar mij toekomen met hun problemen.”
En hoe gaat het nu met Rachma en haar broers?
“Het gaat heel goed. Ik ben nu officieel de kortste thuis, Rachma is langer dan ik. Ze is nu twaalf en gaat nu na de zomer naar de middelbare school. We hebben wel een school uitgekozen in de buurt zodat ze niet te ver bij me weggaat haha. Maar ze gaat nu een andere fase in haar leven in en dat is wel spannend.”
En haar broers?
“Er zijn er inmiddels zes getrouwd en mijn negende kleinkindje is onderweg. Er wonen er nog maar drie thuis en het gaat met iedereen vrij goed. Iedereen is wat ouder geworden en ze hebben allemaal wel hun plekje gevonden. Het gaat allemaal vrij rustig zijn gangetje. De chaotische tijd is voorbij en ik kan nu rustig genieten van mijn kleinkinderen. Maar ik heb een afspraak met mijn kinderen: ik wil niet meer dan drie kleinkinderen per persoon hahaha. Maar gelukkig denken ze er zelf ook zo over.”
Op het einde van de film zeg je dat je er nog niet aan toe bent gekomen om aan jezelf te denken, om die put open te maken. Heb je daar inmiddels al wat meer tijd voor gekregen?
“Ik merk nu sinds een klein half jaartje dat het allemaal wat rustiger is geworden en dat ik vaker tijd heb voor mijzelf. De put is nog niet open maar ik moet wel zeggen dat hij ondieper is geworden. Juist ook dankzij al die mensen die ik heb ontmoet tijdens de bijeenkomsten en filmvertoningen. Ik sta in principe positief in het leven en ben tevreden met wat ik heb en deze mensen hebben dit gevoel alleen maar versterkt. En ik hoop in de toekomst steeds meer tijd te krijgen zodat ik ook aan mijzelf kan gaan werken.”
Maar je hebt er vertrouwen in?
“Absoluut! Ik sta positief in het leven en wil dat ook overbrengen op anderen. Ik wil andere gezinnen blijven helpen met de ervaring die ik heb. Ik ben heel erg tegen het uit huis plaatsen van kinderen. Ik vind dat je bij de kern moet beginnen, en dat is het gezin. Daar moeten de veranderingen plaatsvinden. Dat is denk ik ook de les van de film.”