De apendeskundige doet al 20 jaar onderzoek in dit gebied en ontdekte vele nieuwe plant- en diersoorten (waaronder de callicebus bernhardi, een aapje dat hij vernoemde naar prins Bernhard). Hij is bij uitstek de wetenschapper die het Amazonewoud heeft verdedigd tegen illegale houtkap, sojaplantages en andere dreigingen. Vanwege een voortdurend spanningsveld tussen sociaal-economische vooruitgang en behoud van de natuur, en de druk van corrupte politici, grootgrondbezitters, (vee-)boeren en houtkap- en sojabedrijven wordt zijn werk bemoeilijkt.

Van Roosmalen, in 2000 door Time magazine uitgeroepen tot Hero for the Planet, wordt in juni 2007 gearresteerd en tot 15 jaar en 9 maanden gevangenisstraf en een boete van bijna $ 80.000,- veroordeeld (o.a. vanwege vermeende biopiraterij en het zonder de juiste vergunning houden van weesaapjes in zijn tuin) en zodoende gedwongen zijn zestigste verjaardag in de gevangenis te vieren. De inmiddels tot Braziliaan genaturaliseerde wetenschapper lijkt slachtoffer geworden van Braziliaanse wetgeving die tot doel heeft de biodiversiteit van het Amazonegebied te beschermen.

Op 7 augustus 2007 wordt Van Roosmalen in voorlopige vrijheid gesteld door het Hooggerechtshof in Brasilia. De Braziliaanse Sociëteit voor de Wetenschap is verheugd over de beslissing en stelt dat de uiteindelijke uitspraak van groot belang zal zijn voor de wetenschap. Ze hoopt dat een uiteindelijke vernietiging van de aanklacht wetenschappers zal helpen hun vak te kunnen blijven uitoefenen.

Om zijn proceskosten, en zijn werk tot behoud van Amazonia, te kunnen betalen is Van Roosmalen afhankelijk van donaties. Daarom stelde documentairemaker Cherry Duyns voor zijn documentaire De oerspiegel of de ontdekking van een aapje in Amazonia op dvd uit te brengen en de opbrengst aan de wetenschapper af te staan.

DE VPRO DONEERT DE VOLLEDIGE OPBRENGST VAN DEZE DVD AAN DR. MARC VAN ROOSMALEN, DUS VAN IEDER VERKOCHT EXEMPLAAR GAAT TIEN EURO NAAR VAN ROOSMALEN.