2Doc:

Scenario's voor een normaal leven

KRO-NCRV

Jonathan (8) heeft autisme, wat het voor hem moeilijk maakt om zich sociaal te conformeren. Met zijn ongeremde enthousiasme schrikt hij mensen af. Alsof dat niet genoeg is, heeft Jonathan last van overgevoeligheid voor lawaai en raakt hij overstuur bij harde en onverwachte geluiden. Het is een moeilijke tijd voor hem en zijn ouders, maar dan komt de robot KASPAR om de hoek kijken.

Tom Franse

Een robot die je mensen leert begrijpen

KASPAR, de robot die Jonathan komt helpen, lijkt op het eerste gezicht meer op Chucky, de moordlustige pop, dan op een vriendelijk hulpje. Juist dat gebrek aan menselijke gelaatsuitdrukkingen kan fijn zijn voor Jonathan, meent Claire, de onderzoekster die KASPAR aan Jonathan voorstelt.

Vijf jaar voorbereiding bracht regisseur Sander Burger uiteindelijk bij de toen 8-jarige Jonathan. Uiteindelijk kwam van het regisseren zelf weinig terecht, zegt hij. "Meestal heb je als maker nog wel enige invloed op het filmen van je hoofdpersonen maar Jonathan was absoluut onregisseerbaar. En dat was ergens ook heel erg bevrijdend. Een tweede kans was er niet. Alles in de film is vastgelegd zonder mijn tussenkomst. Pas bij de montage kreeg ik weer grip op mijn materiaal."

Regie: Sander Burger

In de film zien we een enkel voorbeeld, maar wereldwijd lopen er talloze onderzoeken over therapie met robots bij autisme. Om erachter te komen hoe een therapeut zelf over deze robo-therapie denkt, spraken we Suzanne Agterberg. Zij heeft meer dan 20 jaar ervaring met autisme, maar heeft zelf nog geen gebruik van robots gemaakt. Ze analyseerde voor ons enkele belangrijke punten in de documentaire.

A.S.S.

Autisme wordt nu ookwel ASS, Autisme Spectrum Stoornis genoemd. De Nederlandse Vereniging voor Autisme wil hiermee benadrukken dat het zich op een spectrum plaats vindt.

"De term spectrum wordt gebruikt in de zin van een veelkleurige waaier, waarmee aangegeven wordt dat er een grote diversiteit is in de manier waarop autisme zich uit." Benadrukt de Nederlandse Vereniging voor Autisme.

Meer weten over autisme/ASS? NPO focus wijdde er een dossier aan.

Een leger van robots om kinderen te helpen

KASPAR is niet de enige robot die kinderen met autisme dient te helpen. Sinds de behandeling zijn vruchten afwerpt is het onderzoeksveld internationaal gegroeid. Alleen al in Nederland is er onderzoek bezig met vier verschillende robots. Hier enkele daarvan op een rijtje.

Milo
Milo is een van de weinige robots die vanaf het begin ontwikkeld is voor kinderen met ASS. De robot is gemaakt door techneuten en programmeurs in Texas die er inmiddels een commercieel product van hebben gemaakt. Milo is erop gericht om, in tegenstelling tot KASPAR, juist meer menselijke gelaatsuitdrukkingen te laten zien.

 

 

 

Tessa
Tessa is een kleine robot (TinyBot) die niet kan bewegen en mensen met autisme of dementie kan helpen bij hun dagplanning. Tessa kan in tegenstelling tot KASPAR wel onafhankelijk van een bestuurder (therapeut) werken.

 

 

 

Charlie

Charlie is nog een robot, gemaakt door een Indiaanse techneut in Australië, oorspronkelijk ontworpen voor mensen met dementie. Inmiddels wordt de robot ook gestest in behandelingen van ASS. Deze robot zou zelfs menselijke emoties kunnen lezen.

NAO

Veel onderzoek in Europa wordt op dit moment gedaan met de robot NAO. De robot is ontworpen voor allerlei applicaties. De software bepaalt het gedrag van de robot. Op de TU Eindhoven hebben ze hem ontwikkeld om kinderen met ASS/autisme te helpen.

NAO  heeft minimale menselijke kenmerken, maar volgens onderzoekster Emilia Barakova is dat juist een kracht van de robot. We bezochten haar om te zien wat deze robot kan en er achter te komen waarom dit specifieke werkveld op het moment zo populair is.

Meer documentaires over autisme