2Doc:

Butterfly City

EO

De Litouwse stad Visaginas werd in de sovjettijd gebouwd rond een kerncentrale die nog voor hij goed en wel in werking trad werd gesloten. Nu heerst er hoge werkloosheid.

Zoek naar docu’s op thema

Uit heel Rusland waren hoogopgeleide technici naar de vlindervormige stad gekomen om bij te dragen aan een utopie, die als een zeepbel uit elkaar spatte. Nu heerst er hoge werkloosheid en van integratie in het nieuwe Litouwen is geen sprake. De Russischsprekende bevolking voelt zich gemarginaliseerd; er is geen ruimte voor de beleving van hun eigen taal en cultuur en dat heeft ook zijn uitwerking op de tolerantie en de vrijheid van meningsuiting, kernwaarden van de moderne democratie. Door de nieuwe geopolitieke verhoudingen tussen de Baltische staten en Rusland moet de Russische minderheid in Litouwen zichzelf opnieuw uitvinden.

Regie: Olga Cernovaite

Recensie

Geschiedenis van Litouwen

Het koninkrijk Litouwen
Gedurende het bestaan van Litouwen heeft het land altijd onder grote invloed gestaan van Rusland, zij het positief of negatief. Na het ontstaan van het koninkrijk Litouwen aan het einde van de 13e eeuw werd het land al snel bedreigd door expansiedrift vanuit Pruisen en Rusland. Om zichzelf beter te kunnen beschermen sloten ze een verbond met Polen om zich gezamenlijk tegen aggressoren te kunnen beschermen. Tot halverwege de 18e eeuw lukte dit, maar vanaf de Poolse delingen in 1772, 1793 en 1795 kwam Litouwen toch onder Russisch bestuur te staan. Vanaf 1795 bestond Litouwen de facto dan ook niet meer.

Eerste Wereldoorlog
Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het Litouwse gebied in 1915 door Duitse troepen bezet. Na de Duitse capitulatie en de Russische Revolutie werd op 16 februari 1918 de Litouwse staat uitgeroepen. In de jaren die hierop volgden werd de staat door steeds meer andere landen erkend en traden zij toe tot de Volkenbond.

Tweede Wereldoorlog en Sovjettijd
Als gevolg van het Molotov-Ribbentroppact tussen Nazi-Duitsland en de Sovjetunie onder Stalin werd Litouwen eerst bezet door de Duitsers. Vervolgens geannexeerd door de Sovjetunie. Bij de aanval van Hiter op de Sovjetunie werd Litouwen wederom bezet door de Duitsers. Aangezien onder de bezetting van Stalin veel Litouwers naar strafkampen werden vervoerd, zagen veel Litouwers de inval van de Duitsers aanvankelijk als een bevrijding. Een groot gedeelte van de Litouwse joden werden gedurende deze periode afgevoerd en vermoord.

In 1944 werd Litouwen vervolgens weer 'bevrijd' door het Rode Leger en opnieuw tot Sovjetstaat gemaakt. Dit zou het blijven tot 1990. Gedurende deze periode vestigden veel Russen zich in Litouwen, zoals dit ook in de andere Sovjetrepublieken het geval was. Na de val van de Sovjetunie kenden de voormalige Sovjetstaten dan ook grote groepen Russische minderheden. Sinds de annexatie van de Krim door Rusland in 2014 voelen de inwoners van de Baltische staten zich in toenemende mate bedreigd door een eventuele inval van de Russen. Hierdoor lopen de spanningen tussen de Litouwse autochtonen en de Russische minderheid op.

Meer documentaires over de voormalige Sovjetunie en Rusland