De blinde Uber Trochez traint straatarme jongens in Colombia om te voorkomen dat ze aan de drugs raken of in de criminaliteit belanden.
Uber Trochez woont in het dorpje Lomitas, aan de voet van het Andesgebergte in Colombia. Vroeger was hij een fanatiek voetballer, maar op jonge leeftijd is hij blind geworden. Sindsdien traint hij de straatarme jongens uit de omgeving. Zo probeert hij te voorkomen dat ze aan de drugs raken of in de criminaliteit belanden. Maar zonder diploma's moet Uber knokken voor zijn bestaan.
Regie: Paul Cohen
Als er iemand een groot hart voor sport heeft, is het Dennis Gebbink (1966) wel. 21 jaar geleden richtte hij Only Friends op: een stichting waar kinderen met een beperking kunnen sporten. Sinds kort geeft Dennis ook training aan een blindenvoetbalteam. 2Doc gaat met hem in gesprek over zijn missie op het veld. Ook hebben we het over de parallellen die er tussen hem en Uber Trochez zitten uit de film De blinde voetbaltrainer van regisseur Paul Cohen.
Wanneer en waarom heb je Only Friends opgericht?
'Ik ben in 2000 begonnen met acht gehandicapte kindjes en de reden daarvoor was de geboorte van mijn zoon Myron. Hij werd geboren met een dubbelzijdige hersenbeschadiging. Myron ging eerst voetballen met (gezonde) jongens, maar dat ging al vrij snel mis. Hij had toen geen keuze en dat wilde ik veranderen, dus daarom heb ik Only Friends opgericht voor kinderen met een handicap. Het is heel snel uitgegroeid naar meerdere sporten. Ik ben eigenlijk alleen maar met liefde, passie en energie bezig. Er zijn ook 250 vrijwilligers, dus eigenlijk zijn wij een hele grote vrijwilligersorganisatie. Myron en ik staan met z’n tweeën aan het roer. Myron neemt het ook later over, want hij weet als geen ander hoe alles geregeld moet worden.'
Wat doet Only Friends?
'Wij bieden op dit moment 29 sporten aan vanaf de leeftijd van vijf jaar. De grootste groep die bij ons sport, zit tussen de tien en twintig jaar. Sporten is zó belangrijk in een mensenleven. Je leert samenwerken, je bent in beweging en je krijgt discipline. Naast Only Friends heb ik ook andere mooie programma’s opgezet: Friends in Shape (obesitasprogramma), Friends at Work (dagbesteding), Older Friends (sporten met ouderen) en Connecting Friends (scholen die geen gymnastiekruimte hebben, sporten in ons centrum). Als ik het samenvat, is het de mooiste en liefdevolste sportplek op aarde. Het is mijn grote liefde, passie en levenswerk.'
De meeste mensen weten niet dat er blindenvoetbalteams bestaan. Hoe gaat zo’n team in zijn werk?
'Blindenvoetbal is een paralympische sport, maar Nederland kende geen blindenvoetbal. Daarom ben ik twee jaar geleden gevraagd door Gehandicaptensport Nederland om het te starten met Only Friends. Een team bestaat uit vijf spelers: een ziende keeper en vier veldspelers. Ook staan er gidsen achter het doel, op het aanvallende en verdedigende vlak die ook aanwijzingen mogen geven. Die zijn heel belangrijk, want die vertellen aan de spelers of er iemand dichtbij staat of waar het doel staat. De blinde spelers hebben een bril op waardoor ze allemaal even weinig zien. Zij gaan dus op het geluid af, dus ze mogen niet gestoord worden tijdens het spelen.'
Wat vind je het moeilijkst aan trainen met kinderen die slechtziend zijn?
'Ik ben heel erg van het voordoen, maar dat werkt natuurlijk niet bij blinde kinderen. Dus ik moet het heel erg beeldend vertellen en visueel maken. Daar vergis ik me ook wel eens in. Dan zeg ik: kom op jongens, kijk even hier. Later bedenk ik me dat dat niet kan en daar moet ik dan wel om lachen.'
Tekst gaat verder onder de afbeelding
'De blinde spelers hebben een bril op waardoor ze allemaal even weinig zien'
Je hebt de documentaire De blinde voetbaltrainer gezien. Wat vond je ervan?
'Aangrijpend, inspirerend en soms een beetje verdrietig. Er zit een enorm verschil tussen het sportveld waar die jongens trainen in Colombia en onze faciliteiten hier in Nederland. Het ontroerde me ook om te zien dat die gezonde jongens daar hun trainer, Uber, heel serieus nemen. Hij kan eigenlijk helemaal geen wedstrijd coachen, want soms riep hij dingen die helemaal niet gebeurden. Dus het is echt alleen maar liefde en respect wat Uber van de jongens krijgt.'
Word jij, net als Uber, ook gezien als vaderfiguur door de jonge spelers?
'Invalide kinderen hebben minder keuzes in hun leven, dus ze hebben een hele andere betrokkenheid. Voetbal is écht hun sport. Door de jaren heen ben ik heel wat kindjes verloren; die waren erg ziek en kwetsbaar. Ik ben dan ook regelmatig gevraagd door ouders om te spreken op de uitvaart. Ik vind het mooi om te horen hoeveel Only Friends heeft betekend voor het kind, maar ook voor de ouders. Ik was aan het begin van de lockdown wel bang dat er afmeldingen gingen komen, maar ik krijg alleen maar lieve berichtjes dat de kinderen ons zo missen. Dan merk je hoe belangrijk het voor hun is.'
De hoofdpersoon van de film, Uber Trochez, moet strijden voor zijn bestaan als trainer. Hij krijgt geen financiering van de gemeente, omdat hij niet de juiste papieren bezit. Heeft Only Friends ook moeten vechten voor haar bestaan?
'Mijn concept werd een succes, maar er komt ook geld bij kijken. Op een gegeven moment kwamen er mensen die de boel wilden overnemen. Gelukkig ben ik een sterke man en gezond; letterlijk en figuurlijk. Ik zag wat er om mij heen gebeurde en wat voor een spel er gespeeld werd, maar zelfs ik viel bijna om. Moet je eens nagaan hoe het voor Uber is, want hij heeft helemaal geen financiële ondersteuning. Dat maakt hem echt heel kwetsbaar.'
Tekst gaat verder onder de afbeelding
'Hij kan eigenlijk helemaal geen wedstrijd coachen, want soms riep hij dingen die helemaal niet gebeurden'
Wat vind je het mooiste aan je werk?
'Dat ik mag sporten met kinderen van alle leeftijden en zelfs met oude mensjes van tachtig. Ook geniet ik van de liefde die ik krijg van de kinderen en van mensen gelukkig maken, omdat ze hier kunnen sporten.'
Waarom moeten mensen volgens jou De blinde voetbaltrainer zien?
'Er zitten een aantal prachtige boodschappen in, bijvoorbeeld hoe je omgaat met tegenslag. Je ziet de liefde van de spelers ook heel duidelijk als Uber voorop een fiets zit en wordt weggebracht. Dat is pas echte vriendschap. De film vertelt ook dat het een harde wereld is. Sommige mensen hebben geld als doel, maar Uber doet alles vanuit liefde en passie.'
Zou je zeggen dat jij jezelf op Uber vindt lijken?
'Misschien wel, ja. We delen dezelfde passie en liefde voor sport en voor mensen. Alleen vind ik deze man nog een grotere held. Ik heb veel respect voor Uber dat hij met zijn beperking een doel heeft gevonden en ervoor gaat.'