De fascinatie met volkszangers die regisseur Arjen Sinninghe Damsté (1990) al vroeg ontwikkelde, mondde uit in de documentaire ‘Van Vader Op Zoon’. Voor de film volgde hij jonge volkszanger Mart Hoogkamer. Dat Mart veel meer is dan ‘de jongen van Bacardi Lemon’ blijkt wel uit dit bijzondere portret, waarin de relatie tussen vader en zoon centraal staan.

Waar komt die fascinatie met volkszangers vandaan?
‘Dat begon rond mijn twaalfde. Ik zat toen bij een theatervereniging waar een jongen ontdekt werd door een platenmaatschappij en plots beroemd werd: Thomas Berge. Van de één op de andere dag zag ik hem alleen nog als kartonnen cut-out bij de Kruidvat. Er ontstond echt stardom. Daar keek ik naar met fascinatie maar ook met veel jaloezie. Toen vond ik dat wereldje al interessant, maar mijn passie voor Nederlandstalige muziek begon toen ik naar Hazes ging luisteren. Ik had fases waarin ik elke dag met Hazes op naar m’n studie fietste. Het grappige is dat ik helemaal niet ben opgegroeid in een omgeving waar Nederlandstalige muziek wordt geluisterd. Het kwam op m’n pad en heeft zich volledig in mij gemanifesteerd.’

Hoe is het idee voor deze documentaire geboren?
‘Het begon met iets wat ik mezelf afvroeg: leeft de zanger van het levenslied, het levenslied ook zelf? Met die vraag in mijn achterhoofd ben ik op zoek gegaan. Na langs te zijn geweest bij verschillende grote Nederlandstalige artiesten, zoals Koos Alberts en Marianne Weber, zag ik op het Nederlandse muziekfestival Dutch Valley Mart voor het eerst optreden. Samen met Willeke Alberti zong hij ‘Lachen, Beetje Huilen’, een lied van Willeke Alberti’s vader. Dat een jochie van zeventien dat kan zonder dat het fake aanvoelt, dat fascineerde me. Ik zocht hem op, op YouTube en stuitte op een auditie bij een talentenjacht waarbij hij halverwege brak, en met een brok in zijn keel verder zong. Dat het nummer hem zo emotioneerde was voor mij een indicatie van iemand die het levenslied verstaat, of in ieder geval iemand die muziek heel serieus neemt. Toen ben ik koffie met hem gaan drinken in Leiden, en dat klikte meteen. ‘

 In de documentaire speelt de band tussen Mart en zijn vader een grote rol. Wist je voordat je met de documentaire begon dat dit een belangrijk thema zou worden?
‘Ja, ik wist dat als ik een film over Mart zou maken, zijn broertje en vader cruciaal zouden zijn voor het verhaal. Daarbinnen zijn eigenlijk twee belangrijke thema’s te onderscheiden: Luciano, het broertje van Mart, staat nog aan het begin van zijn carriere, precies op de plek waar Mart een aantal jaar geleden stond. En hun vader -die een korte carrière als kindster had- illustreert dat een mooie carrière ook weer voorbij kan gaan.

Een ander mooi thema is het omgedraaide verantwoordelijkheidsgevoel. Er zijn momenten waarop Mart zijn vader bijna vaderlijk advies geeft, bijvoorbeeld als ze aan het bellen zijn vlak voordat Mart senior op moet bij een talentenjacht. Die scènes vindt hij zelf heel moeilijk om terug te zien. Hij weet ook wel dat het niet zo zou moeten zijn, maar tegelijkertijd doet hij het met liefde. Dat contrast vind ik heel mooi.’

In de documentaire wordt wel duidelijk dat er familieproblemen spelen, maar wat er aan de hand is wordt niet expliciet genoemd. Was dat een bewuste keuze?
‘Ik vind het niet belangrijk om te vertellen wat precies de problemen zijn, omdat je toch aan alles voelt dát er wat speelt. Ik ben niet geïnteresseerd in reality-tv-achtige relletjes à la Lil Kleine of André Hazes Junior. In een blik of weigering om ergens over te praten zit ook een boodschap. Ik vind dat er een bepaalde schoonheid zit in die fase van emotie waarbij nog niet alles uitgesproken wordt, omdat het nog te diep zit of te moeilijk is om te duiden.’

Welke scène vond je het meest tekenend voor de relatie tussen Mart en zijn vader?
‘De scène waarbij Mart en zijn vader thuis op de bank zitten en waarbij Mart senior vraagt of Mart junior een nummer met hem wil doornemen. Hij gaat die avond namelijk meedoen met een talentenjacht. Die omgedraaide verantwoordelijkheid en de liefde voor muziek komen samen, terwijl ze samen op de bank zachtjes meezingen met de muziek. Ook de tip die Mart aan zijn vader geeft: ‘Als je zenuwachtig bent doe je gewoon je ogen dicht, dat vinden de mensen nog mooier ook’. Dat is toch prachtig.

En ook de scène waarin Mart senior de plaatjes die hij maakte als kindster laat horen aan Luciano vind ik heel dierbaar. ‘Voor je het weet zijn ze je vergeten’, zegt hij. Ik kan me voorstellen dat het zwaar valt om vergeten te worden als je ooit bekend bent geweest in dat wereldje. Mart Senior had dolgraag willen meemaken wat zijn zoon nu meemaakt, dat verlangen is heel sterk. Tegelijkertijd maakt hij zich zorgen om Mart, omdat hij weet dat dit allemaal tijdelijk kan zijn.’

Was het gek voor jou om te zien dat de jongen die je al vier jaar volgde ineens doorbrak bij het grote publiek?
‘Ik gun het hem vooral heel erg, en ik ben blij dat ik hem nog heb kunnen vastleggen in een heel ander punt van zijn carrière. Ik snap dat heel veel mensen hem nu zien als ‘die jongen van Bacardi Lemon’, maar Mart zijn veelzijdigheid is juist zijn kracht. Zijn plotse bekendheid geeft ook een extra laag aan de film. De meeste mensen hebben namelijk geen weet van hoe groot de wereld van Nederlandstalige muziek is en hoe omvangrijk die optredens zijn. Nu zien mensen dat ik het succes van Mart niet aangedikt heb in de documentaire.’