De Chinese regering begon onder leiding van Mao Zedong al in de jaren '50 en '60 met het promoten van laat trouwen en het nemen van weinig kinderen. De Chinese bevolking groeide in de ogen van de overheid namelijk te hard. Dit kwam doordat de verbeterde gezondheidszorg ervoor zorgde dat het sterftecijfer onder Chinezen hard afnam.

De promotie van laat trouwen en weinig kinderen nemen, had zeker effect: binnen tien jaar was het geboortecijfer gehalveerd. Maar dit was nog niet genoeg voor de Chinese communistische partij. Zij vreesden namelijk onder andere stijgende massamigratie naar de steden. Toen kwam Sovjet-Unie cyberneticus Song Jian - onder invloed van de Nederlandse populatietheoreticus Geert Jan Olsder (!) - met het idee om de eenkindpolitiek in te voeren. Deze ging in 1979 van kracht. Wereldwijd leidde dit tot veel ophef: nog nooit was ergens in de wereld een dergelijk strikte wetgeving ingevoerd die zo duidelijk controleerde hoeveel kinderen mensen namen.

Overigens zijn er verschillende uitzonderingen van toepassing op de wet. Zo gold deze alleen voor de grootste bevolkingsgroep van China, de Han-Chinezen. De Chinese bevolking bestaat voor ongeveer 92% uit Han-Chinezen. Ook gold de wet niet voor boeren. Als in een boerengezin eerst een meisje geboren werd, mocht het echtpaar doorgaan met kinderen krijgen tot er een jongen geboren werd. Deze uitzondering bestond omdat jongens onmisbaar worden geacht bij het voortzetten van het boerenbedrijf. Tegen het einde van de eenkindpolitiek was het ook voor Han-Chinezen in de steden toegestaan om meer dan één kind te hebben, al moest dan wel een boete betaald worden met dat het tweede kind was geboren. Rijke Chinezen hebben dus vaak wel meerdere kinderen.

De reden waarom de eenkindpolitiek nu is gewijzigd naar twee kinderen per gezin komt doordat de vergrijzing enorm is toegenomen door deze maatregel. Toch behield Xi Ping bij zijn aantreden in 2013 in eerste instantie de eenkindpolitiek. Maar een chronisch tekort aan arbeidskrachten en een gebrekkig evenwicht tussen het aantal mannen en vrouwen dwong de communistische partij op haar knieën. Dus werd het beleid in 2013 toch afgezwakt en in 2015 volledig afgeschaft.

Bronnen:

1. Is Geschiedenis
2. Wikipedia