2Doc Makers van Morgen

Zeven dagen alleen

VPRO

Kunnen stadsmensen ver weg van de drukte nog wel alleen zijn met hun eigen gedachtes? 2Doc Maker van Morgen Dylan Werkman besloot het te onderzoeken door er een korte film over te maken. In 'Zeven dagen alleen' plaatste hij stadsjongen Jord in een hutje op de Veluwse hei, en liet hem daar moederziel alleen zijn gedachten met een microfoon opnemen.

Op de heide is alleen stilte te horen, als er opeens een stem klinkt: ‘Fuck, echt leip man.’ De oase van rust, staat lijnrecht tegenover diegene die de microfoon in handen heeft: Jord van Domselaar (20). Zijn straattaal snijdt door de dromerige, stille beelden van de natuur. Langzaam tikt de tijd door, en krijgt de isolatie greep op Jord. Hij wordt geconfronteerd met zijn eigen gedachtes die gaan over zijn gedrag van vroeger en over de band met zijn ouders. De natuur en stilte fungeren als een spiegel die hij zichzelf lang niet heeft voorgehouden.

Het is precies waar regisseur Dylan Werkman (26) naar zocht. De Nederlandse filmacademiestudent vroeg zich af wat isolatie met de mens doet, en zag film als middel om dit uit te zoeken. In zijn naaste omgeving merkte hij dat veel mensen zich eenzaam voelden, en vroeg zich af of hij dit gevoel kon nabootsen, door zeven dagen in isolement te gaan zitten. Daarom reisde hij eerst zelf af naar Frankrijk, om te zien wat het met hem zou doen. En ja, hij brak. ‘Ik heb zitten janken. De geluidsrecorder wordt dan echt je vriend, waar je tegen aan kan praten en emotionele gesprekken mee kan voeren. Toch was ik niet écht eenzaam en kwam ik er achter dat eenzaamheid niet iets is wat je afdwingt, maar iets is wat je bent. Ik had namelijk altijd nog de keuze om weg te gaan, dus voor mij betekende het geen echte eenzaamheid. Maar de isolatie waarin ik toen verkeerde bracht wel zelfreflectie. Ik denk dat we in de stad niet genoeg de tijd voor onze gedachtes nemen, en eigenlijk niet genoeg stil staan om te beseffen wie we nou echt zijn.’

'Op een gegeven moment had hij door dat de SD-kaartjes werden weggehaald, toen vonden we een papiertje: 'Stuur peuken'.'

In gesprek met regisseur Dylan Werkman

Tekst: Hannah Veldhoen

Dylan wilde geen film over zichzelf maken, en zo begon zijn project met de zoektocht naar een personage die net zoals hij, zeven dagen in isolement zou willen leven en dat zou willen opnemen. Hij gaf vrienden en kennissen de opdracht om hun dagelijks leven in te spreken. Veel mensen waren al snel aan het filosoferen over hun dagelijkse beslommeringen maar van Jord kreeg hij alleen oppervlakkige dingen terug. Dit was precies wat hij zocht; iemand die onbevangen was en eigenlijk niet per se wilde dat er een film over hem wordt gemaakt. Daarnaast vond hij Jord een pure persoonlijkheid, iets waardoor hij altijd al gefascineerd was geweest.

Zo werd Jord, met de opdracht om elke dag 1 uur in de microfoon te spreken, een hutje op de veluwse hei in gestuurd. Zeven dagen lang moest hij al het menselijk contact vermijden en slechts zijn gedachtes inspreken. Uiteindelijk sprak hij niet 1 maar ongeveer 3 uur per dag in. Jord moest elke dag het SD kaartje in een brievenbus stoppen. Zonder dat Jord het wist zaten Dylan en zijn crew 20 kilometer verderop en ging de productieassistent elke dag vermomd naar de brievenbus om het SD kaartje op te halen. Het feit dat ze de gedachten van Jord konden terugluisteren stelde Dylan gerust. Zo konden ze enigszins horen hoe het met hem ging en zeker weten dat hij niet doordraaide. Dat is dan ook het enige waarmee Dylan echt heeft gezeten: ‘Je zet iemand natuurlijk zeven dagen in z’n eentje en jij bent verantwoordelijk. Je weet niet wat er kan gebeuren.’

Dylan Werkman

Het was een avontuurlijk filmproject voor de crew, aangezien ze niet bij Jord konden filmen omdat dan het hele idee van isolatie weg zou zijn. Na zeven dagen verliet Jord het huisje en trok de filmcrew voor een week het huisje in. Ze werkten dag en nacht en maakten beelden bij de teksten die Jord had ingesproken. Niet alle tekst werd daarbij gebruikt, de beelden moesten ook voor zich zelf spreken.

Deze vorm van alleen beeld en geluid was daarom vooral een inhoudelijke keuze. Als filmmaker ben je volgens Dylan altijd op zoek naar een bepaalde waarheid en die waarheid konden ze alleen op deze manier vinden. Soms voelde het project daarom ook wel aan als een huis-tuin en keuken film. Ze waren namelijk aan het werk met vermommende kleding, horloges met trackers, en föns die jenga-torens omver moesten blazen. Die creativiteit die nodig was maakte het project heel bijzonder. 

Tekst gaat verder na afbeelding

'De film had niet gemaakt kunnen worden zonder dit specifieke, creatieve team.'

Het was een avontuurlijk filmproject voor de crew, aangezien ze niet bij Jord konden filmen omdat dan het hele idee van isolatie weg zou zijn. Na zeven dagen verliet Jord het huisje en trok de filmcrew voor een week het huisje in. Ze werkten dag en nacht en maakten beelden bij de teksten die Jord had ingesproken. Niet alle tekst werd daarbij gebruikt, de beelden moesten ook voor zich zelf spreken.

Deze vorm van alleen beeld en geluid was daarom vooral een inhoudelijke keuze. Als filmmaker ben je volgens Dylan altijd op zoek naar een bepaalde waarheid en die waarheid konden ze alleen op deze manier vinden. Soms voelde het project daarom ook wel aan als een huis-tuin en keuken film. Ze waren namelijk aan het werk met vermommende kleding, horloges met trackers, en föns die jenga-torens omver moesten blazen. Die creativiteit die nodig was maakte het project heel bijzonder. 

Effect
Hebben de zeven dagen effect op Jord gehad? Volgens Dylan Werkman zijn er veel momenten in het leven die je maken zoals je bent. Deze ervaring voegt daar misschien iets aan toe. Maar hij denkt niet dat Jord hierdoor 180 graden is gedraaid, maar wellicht houdt hij zichzelf nu wel vaker een spiegel voor.

Het was moeilijk voor Jord om de film terug te kijken. De beelden vond hij prachtig, maar zijn eigen stem… Toch wilde hij niet dat er stukken zouden worden uitgehaald. Hij vond de film een goede verbeelding van zijn gevoel in die zeven dagen. Zijn ouders zagen de film op de première, en reageerden emotioneel. Het open gesprek dat Jord met zichzelf heeft in de film, heeft hij namelijk nooit met zijn ouders gevoerd.  

Nawoord Dylan Werkman
‘Als maker ben je altijd aan het groeien. Je ontwikkelt een bepaalde smaak, en die is continu in beweging. Dus als ik nu de film kijk, vind ik hem in essentie heel mooi, alleen zijn er veel kleine dingetjes die ik anders zou willen doen. Ik zou bijvoorbeeld het reisshot helemaal weglaten en de beginquote ook. Ook zou ik meer tijd geven aan de leegte die Jord voelde. Eigenlijk zou ik de film over een paar jaar wel opnieuw willen maken, maar dan veel langer.'

‘Op dit moment focus ik me op mijn afstudeerfilm, die rond juni in première zal gaan. Daarna liggen alle opties nog open. Voor mij is het wel duidelijk dat ik langere films wil gaan maken, en dat ik mijzelf niet alleen wil vastbijten in documentaire. Voor mij moet Film werken als een spiegel naar jezelf, en moet het een antwoord bieden op de vraag wat het betekent om mens te zijn. Ik denk dat ik daarom binnenkort weer zeven dagen alleen ga zijn, want dat heeft me elke keer goed geholpen om bij de kern te komen van wat ik wil maken.’

'Ik vroeg me af of er iets moois kon ontstaan uit isolatie.'

Meer natuurdocumentaires