Toen stond Sofie voor het eerst weer voor jullie lens. Hoe was dat moment?
Bram: ‘Dat was heel dubbel. Aan de ene kant denk je ‘wat de fuck gebeurt hier’ en aan de andere kant ben je met je werk bezig.’

Suzanne: ‘Sofie is van mijn leeftijd, dus ik dacht ook al steeds ‘wat als dit nu met mij zou gebeuren’. Daarbij hebben wij haar echt op haar dieptepunt gezien, dus dit kwam extra hard binnen.’

Hoe lang hebben jullie Sofie gevolgd?
Suzanne: ‘Van 7 mei 2019 tot augustus of september van 2020. Dat je iemand zo lang kunt volgen is echt fantastisch. In anderhalf jaar tijd heeft Sofie leren lopen, dat hadden we nooit in twee weken kunnen vastleggen. Tegelijkertijd was het echt een proces van vallen en opstaan. Doordat je niet weet wat er gaat gebeuren, kun je je verhaal nog niet helemaal rond maken. Daarbij draaiden we onregelmatig, waardoor je er steeds weer in moest komen.’

Bram: ‘In ons werk zijn we gewend aan een einddoel en nu zaten we in een proces waarin we steeds weer terugkwamen bij Sofie. Het was ook wel lastig soms om te besluiten wat je zou gaan filmen; weer een therapiesessie of toch liever een interview? Die keuzes moet je maken en soms dachten we ook: ‘dit is zo goed, hier móeten we bij zijn.’

Suzanne: ‘Het lastigst was het toen Sofie weer op haar benen kon staan. Ze wilde zo graag revalideren dat ze enorm snel vooruitging. Dan hadden we haar nog maar net gefilmd toen ze stond en niet veel later liep ze alweer. We wilden graag bij die eerste keren zijn, maar dat lukte daardoor niet altijd.’

Zijn er nog meer dingen waarvan jullie wakker hebben gelegen tijdens het maakproces?
Suzanne: ‘Op het moment dat Sofie heel snel nieuwe stapjes ging zetten, had ik een splinter in mijn oog gekregen. Ik had geen zicht meer aan een oog en wist niet of ik het nog zou terugkrijgen. Het eerste wat ik dacht was: ‘nee, niet nu!’. Een collega van mij heeft mij toen even vervangen en is meegegaan naar opnames. Gelukkig is mijn zicht teruggekomen en kon ik weer verder met draaien. Ik was ook bang dat we Sofies emoties niet zouden kunnen vangen, want ze deed heel nuchter over haar ongeluk tijdens de voorgesprekken. Maar bij het eerste interview hielden de tranen niet op.’

Bram: ‘Sofie vergat ons soms ook mee te nemen in de gebeurtenissen in haar leven, dus dan misten we soms belangrijke dingen. Al is het ook logisch dat je gewoon doorgaat met leven. Daarvan hebben we wel geleerd dat je de regie heel strak moet aanhouden.’

Tekst gaat verder na afbeelding

Wat waren de cadeautjes tijdens het maken?
Suzanne: ‘Natuurlijk de eerste keer katalepsietherapie. Dat ze ineens haar been weer stijf kon houden, daar stond iedereen van te kijken. Vooral ook omdat Sofie nog steeds geen gevoel in haar benen had.’

Bram: ‘Het lopen van de Vierdaagse vond ik ook fantastisch. Gedurende het maakproces zie je steeds meer puzzelstukjes op hun plek vallen. Het is een heel fijn gevoel dat je ergens naartoe werkt en dat je ziet dat het echt mooi gaat worden. Het had ook slecht met Sofie kunnen aflopen, dan hadden we een hele andere film gehad. Nu hadden we dit mooie proces vastgelegd en dan nog die Vierdaagse. Dat was echt de kers op de taart.’

Heeft Sofie de film gezien en wat vond ze ervan?
Bram: ‘Tranen.’

Suzanne: ‘We hebben de documentaire met haar en haar vriend George bekeken. Helaas konden er geen andere mensen bij zijn vanwege corona. Sofie heeft zeker wat traantjes gelaten en zelfs George, die een hele nuchtere jongen is, had een brok in z’n keel. Sofie was er heel dankbaar voor dat haar proces is vastgelegd.’

Dit is jullie eerste documentaire. Komen er nog meer?
Suzanne: ‘Ik zie het zeker zitten om met nieuwe docu’s aan de slag te gaan. Ik hou m’n oren en ogen open voor nieuwe onderwerpen.’

Bram: ‘Ik denk dat er een mooi duo geboren is.’

Voor de behandeling van functionele bewegingsstoornissen bestaat een protocol (Hoogduin et al., 2017). Binnen dit protocol ligt de nadruk op behandeling middels (cognitieve) gedragstherapie. Elementen die daarbij gebruikt worden zijn hypnose, katalepsie-inductie, stressmanagement en terugvalpreventie.

Door middel van katalepsie-inductie is het mogelijk om ledematen of het gehele lijf in kataleptische (verstijfde) toestand te brengen. In deze staat tonen spieren een voorkeur om in een bepaalde stand te blijven staan. In het kataleptische lichaamsdeel wordt een stevig, licht verstijft gevoel waargenomen. De techniek is vooral inzetbaar bij patiënten met abnormale bewegingen, loopproblemen, problemen met staan of krachtsverlies. Zo is het bij een patiënt met een functionele tremor aan de rechterhand mogelijk om door middel van katalepsie-inductie de rechterhand weer helemaal stil te krijgen, zodat de patiënt zonder trilling bijvoorbeeld weer een glas kan pakken. Maar ook patiënten waarbij sprake is van een functionele verlamming van de benen en die zich in een rolstoel voortbewegen is het mogelijk om door middel van katalepsie-inductie weer te leren lopen (HSK Expertisecentrum Functionele Bewegingsstoornissen).