Prachtige docu's die begin 2024 te zien zijn op 2Doc.nl en NPO Plus

Het documentairejaar maakt al direct een pikstart met A Storm Foretold. De Deense filmmaker Christoffer Guldbrandsen legt in deze essentiële film de achterkant bloot van de Trump-fluisteraar Roger Stone, een verbeten politieke extremist die rücksichtslos macht en invloed probeert te vergaren en last van venijnige zenuwtrekjes krijgt als de zaken niet naar wens gaan. Hij zal mede de basis leggen voor de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021, nu twee jaar geleden, en gaat ongetwijfeld ook weer z’n valse toontje meeblazen bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van later dit jaar.

In de aangrijpende driedelige serie Metissen van België (NTR) wordt een zwarte bladzijde uit de koloniale geschiedenis van België belicht. Toen in de jaren vijftig de Congolese onafhankelijkheidsstrijd losbarstte, werden honderden kinderen uit Congo, Rwanda of Burundi, het product van de relatie tussen een Belgische witte man en een lokale zwarte vrouw, rücksichtslos meegenomen naar België. Hun koloniale dossiers zijn pas onlangs vrijgegeven, zestig jaar na de onafhankelijkheid. Sindsdien kunnen zij pas op zoek gaan naar waar ze vandaan komen.

Bidden voor het einde (EO), ofwel Praying for Armageddon, schetst een onrustbarend perspectief. ‘Nooit eerder in de geschiedenis van de wereld hebben alle spelers zich op het toneel gemeld’, houdt de Amerikaanse televisiedominee John Hagee, die dan nog niet eens op de hoogte is van de oplaaiende oorlog tussen Israël en Hamas, zijn gehoor daarin voor. ‘Iran, Rusland, China, Europa, Amerika… Alles is helemaal perfect. Het eindgevecht om wereldheerschappij zal de moeder aller oorlogen worden. Armageddon.’

Een week later volgt een al even actuele documentaire 20 Days in Mariupol (VPRO) een onontkoombare oorlogsfilm die – wees gewaarschuwd! – blijft nazeuren als een ferme stoot in de maag. De Oekraïense Associated Press-journalist Mstyslav Chernov bevindt zich met zijn camera twintig verpletterende dagen midden in het strijdgewoel als Rusland aanvalt. Tussen gewone mensen die worden aangevallen, in een stad die volledig kapot wordt geschoten. ‘Blijf filmen!’ roept een arts woedend, terwijl achter hem een kleuter van vier wordt gereanimeerd. ‘Poetin moet de ogen van dit kind zien.’

Heel andere koek dan: een jaar na het wereldkampioenschap voor de mannen in 1970, waarbij het swingende sambavoetbal van Brazilië ieders hart veroverde, was Mexico City het toneel voor het allereerste WK voetbal voor vrouwen. Terwijl de beelden van Pele en zijn medespelers, voor het eerst in kleur, naderhand de hele wereld overgingen en zich daarna in het collectieve geheugen van sportliefhebbers nestelden, werd Copa 71 (VPRO) echter doelbewust uit de sporthistorie gewist. Deze delicieuze film zet dit eindelijk recht en ontrukt meteen enkele vrouwelijke voetbalhelden aan de vergetelheid.

En dan heeft de publieke omroep komend jaar ook nog documentaires op het programma staan over Els Borst, Moeder Suriname, Gökmen T., de laatste akkerbouwer Gerlach en Xaviera Hollander.