Hoe is het om in Palestina of Israël te leven? Hoe gaan mensen om met het aanhoudende geweld, militarisme en onveiligheid in hun dagelijks leven? En hoe zit het met mensen die er niet wonen, maar wel een band met de regio hebben, bijvoorbeeld omdat ze van Joodse afkomst zijn of ooit Palestina ontvluchtte?
De redactie tipt een aantal documentaires over de situatie in Israël en Palestina.
Israel - Gaza: Into the Abyss
Israel - Gaza - Into the Abyss documenteert de persoonlijke verhalen van verlies, angst en overleven. De documentaire laat op indringende wijze het effect zien van deze voortdurende cyclus van geweld in de regio op het alledaagse leven van zowel Israeli’s als Palestijnen.
Gali is samen met haar man en drie kinderen thuis als Hamas door de grens tussen Gaza en Israël breekt. Strijders dringen de kibboets binnen, filmen zichzelf terwijl ze het huis binnendringen en schieten door de deur waarachter de familie zich verschool. Gali’s tienerdochter komt hierbij om het leven.
Bat-Sheva vertelt hoe haar man wordt neergeschoten en hoe haar familie wordt meegenomen naar Gaza. Zelf ontsnapt ze met twee jonge dochters, maar staat machteloos als haar 12-jarige zoon en gewonde man over de grens worden meegenomen.
Agam was een van de 251 Israëlische gijzelaars en werd door Hamas in tunnels vastgehouden met haar moeder en twee jonge broers. Na verschillende verplaatsingen om niet ontdekt te worden, wordt het gezin vrijgelaten.
Fotograaf Ibrahim filmt sinds de start van de oorlog de verwoestende bombardementen in Noord-Gaza. Als zijn eigen huis verwoest wordt tijdens een bombardement, overlijdt zijn tweejarige nichtje. Het ziekenhuis waarin hij onderdak vindt, wordt later getroffen door beschietingen van het Israëlische leger, dat stelt dat Hamas er militair actief is.
Dr. El-Ran, de hoofdchirurg van een groot ziekenhuis in Gaza, krijgt te horen dat zijn eigen familieleden zijn omgekomen bij een luchtaanval. Het ziekenhuis sluit en hij wordt gearresteerd en in Israël vastgehouden.
Ghada is een jonge vrouw die ervan droomt haar eigen bedrijf in zonnepanelen te starten. Ze filmt zichzelf terwijl zij en haar familie moeite hebben om genoeg eten te vinden. Haar verdriet is groot als haar vader en broer omkomen bij een bombardement.
Regie: Idit Avrahami, Noam Sheizaf
Jaar: 2024
H2 - The Occupation Lab
Gesegregeerd, minutieus gecontroleerd, voortdurend gefilmd en intens bewaakt: H2 legt, aan de hand van archiefmateriaal, deskundigen-interviews en op locatie gefilmde beelden, de manieren bloot waarmee één enkele wijk in Hebron het hele Israëlisch-Palestijnse conflict voedt.
Michael Sfard, een mensenrechtenadvocaat die in de documentaire aan het woord komt, zegt daarover: 'Alles wat de Israëlische autoriteiten doen in de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem, is in Hebron begonnen als experiment. Als je naar Hebron komt, zie je wat er in het komende jaar zal gebeuren in de rest van de bezette Palestijnse gebieden.'
Regie: Idit Avrahami, Noam Sheizaf
Jaar: 2022
Alsof ik Palestina heb gestolen (KRO-NCRV)
Kritiek op Israël wordt vaak aangemerkt als antisemitisme, met name door een deel van de Joodse gemeenschap. In hoeverre is dat ook zo? Frans Bromet vraagt het aan mensen met verschillende standpunten over dit ingewikkelde onderwerp.
Is kritiek op een land of regering hetzelfde als kritiek op een religie of volk? Veel mensen vatten kritiek op Israël op als een vorm van antisemitisme. Is dat ook zo? De onverbeterlijk nieuwsgierige Frans Bromet gaat op onderzoek uit en ontmoet mensen met uiteenlopende standpunten. Israël lijkt zich weinig aan te trekken van de internationale rechtsorde. Weinig landen nemen daar stelling tegen. Is het goed om Israël met zijden handschoenen te behandelen?
Regie: Frans Bromet
Jaar: 2021
Palestina bestaat niet (BNNVARA)
Vier Palestijnse Nederlanders vertellen in deze documentaire over hun vaderland dat ze in 1948 ontvluchtten ten gevolge van de Nakba. Na hun vertrek kwamen ze na vele omzwervingen in Nederland terecht.
Ze vertellen over hun herinneringen aan Palestina en hun vlucht. Drie van hen wonen al meer dan een halve eeuw in Nederland. Op hun oude dag moeten ze constateren dat hun levenslange strijd niet heeft geleid tot erkenning van Palestina.
Regie: Simone Tangelder
Jaar: 2019
Team Gaza (VARA)
Gedurende een volledig seizoen worden vier spelers van een voetbalteam in Gaza op de voet gevolgd. Alle vier proberen op hun eigen manier betekenis aan hun leven te geven in de hermetisch afgesloten landstrook waar oorlog en ellende elke dag op de loer liggen.
De een wendt zich tot God, de ander grijpt naar wapens, een derde trouwt zijn nichtje en bouwt een burgerlijk bestaan op. Op het voetbalveld komen de verhalen samen, daar wordt het zware leven in Gaza voor even vergeten. Een indringende documentaire over een voetbalteam in de Gazastrook.
Regie: Frederick Mansell en Laurens Samsom
Jaar: 2016
The Settlers
Voor de Zesdaagse Oorlog woonden er geen Joden in het historische Joodse hart van Judea en Samaria, maar nu is het de thuisbasis van honderdduizenden Joodse kolonisten. Zij zijn wat betreft hun opvattingen, afkomst, ideologieën en sociaal-economische achtergronden bijna net zo divers als de Israëlische samenleving zelf.
In The Settlers staan de radicalen, idealisten, messias-fanatici, ware gelovigen en politieke opportunisten tegenover elkaar. Ze wonen op de breuklijnen van een eeuwenoud conflict.
De documentaire van Shimon Dotan heeft ongekende toegang tot de pioniers van de nederzettings-beweging en een groep van hedendaags-religieuze en seculiere kolonisten. Het is een uitgebreid onderzoek naar controversiële gemeenschappen die buitensporig veel invloed uitoefenen op de sociopolitieke lot van Israël en Palestina.
Regie: Shimon Dotan
Jaar: 2016
5 Broken Camera's (IKON)
Emad woont in Bil'in, een dorp op de bezette westelijke Jordaanoever, op een paar kilometer afstand van de muur die Israël bouwt om de oprukkende Joodse nederzettingen te scheiden van de Palestijnse dorpen.
In 2005 filmde hij hoe de bulldozers kwamen om olijfbomen uit de grond te trekken ten behoeve van de muur, die dwars door het land van zijn dorpsgenoten wordt geplaatst. In die eerste dagen, waarin het verzet tegen de Joodse kolonisten en Israëlische soldaten begint, wordt Emads vierde zoon Gibreel geboren.
Emad blijft het groeiende verzet en geweld filmen, ondanks de smeekbeden van zijn vrouw die bang is voor represailles. Hij maakt zo een persoonlijk, indringend document over de strijd van een dorp tegen geweld en onderdrukking.
Regie: Emad Burnat en Guy Davidi
Jaar: 2012
Nadav's vrede (VPRO, HUMAN)
De Israëlisch-Palestijnse problematiek vanuit het perspectief van een kind.
Nadat Nadav (12, Israëlisch) voor zijn ogen een bus met schoolkinderen heeft zien ontploffen komt hij tot de conclusie dat volwassenen niet te vertrouwen zijn. Om vrede in het Midden-Oosten te bewerkstelligen zal hij zelf iets moeten ondernemen.
Toegerust met een behoorlijke dosis naïviteit en ambitie gaat hij aan de slag. Nadav is ervan overtuigd dat vrede alleen kan worden bereikt door Israëlische en Palestijnse kinderen met elkaar in contact te brengen en zo door dialoog begrip te kweken voor elkaar.
Regie: Eyal Avneri
Jaar: 2011
Ontbreken er documentaires of tv-programma's?
Laat het ons weten!
We werken onze documentairetips geregeld bij en kunnen de input van documentaireliefhebbers daarbij goed gebruiken. Stuur je tip naar redactie@2doc.nl en geef aan om welke kijktiplijst het gaat. Dank!