Inzichtelijk maken
Regisseur Marije Meerman had al een aantal afleveringen voor VPRO Tegenlicht gemaakt over de financiële markten. Die afleveringen gingen vooral over de automatisering na de bankencrisis in 2008. Ze heeft verder geen achtergrond in de financiële markten of economie. ‘Ik had bij het maken van die afleveringen steeds het gevoel dat ik maar een klein deel zag en eigenlijk niet begreep hoe het allemaal werkt. En hoe de dingen met elkaar samenhangen.’ In de documentaireserie Planet Finance probeert de regisseur dat inzichtelijk te maken.

Vertrouwen
Het kostte regisseur Meerman veel tijd om vertrouwen te winnen bij haar personages. ‘We hebben onder andere een researcher aangenomen die zelf jarenlang op Planet Finance heeft gewerkt als trader. Dus hij voedde ons met richtingen en kon mensen sneller benaderen.’

Impactvolle gebeurtenissen
Hoe vond de regisseur structuur in de grote wereld van het geld? ‘Ik vertrek in elke aflevering naar een andere markt. Dus eerst naar een aandelenmarkt, dan naar de valutamarkt, vervolgens naar de markt voor futures, of voor die van obligaties.’

Vervolgens zocht de regisseur binnen zo’n markt naar goede verhalen, waarbij zichtbaar is hoe hoe ‘planet finance’ en ‘planet aarde’ elkaar beïnvloeden. ‘Zo zocht ik binnen elke markt naar impactvolle gebeurtenissen. Op die manier kan ik aan de hand van een dramatische case uitleggen hoe zo’n markt werkt.’

Ben je een What- of een Why-persoon?'
Welk belangrijk inzicht heeft de regisseur opgedaan bij het maken van deze serie? ‘Olietrader Bob Iaccino vertelde dat hij een ‘what person’ is. Hij kijkt telkens naar de werkelijkheid en de realiteit op een bepaald moment. Aan de hand daarvan bepaalt hij zijn positie. Ik ben daarentegen juist een 'waarom-mens', want ik wil altijd weten waarom dingen gebeuren. Neem bijvoorbeeld de aanslagen op 11 september 2001. Toen de hele wereld achter zijn televisie kroop en een vliegtuig in de torens zag vliegen, kroop ik zes weken achter mijn computer en vroeg me af: wie zijn die mensen? Hoe komen ze daartoe? Terwijl Bob Iaccino op zo’n moment vooral keek naar de resultaten en effecten ervan.’

Pervers, maar niet schuldig?
Meerman: ‘Dat komt voor mij als pervers over. Dat is niet mijn planeet. Toch zie ik hem niet als schuldig. Ik zie het als mensen die onderdeel zijn van een bepaald systeem. Dat zijn wij ook. Mijn serie is geen kruistocht tegen bankiers of de rijke één procent. Ik zou willen dat mensen bepalen hoe ze zich hiertoe willen verhouden. En misschien beter over nadenken wat je kan doen, wat je kan veranderen. Op welke politicus je kan stemmen, om er bijvoorbeeld voor te zorgen dat er een bepaalde regulering kan komen.’