Makers van Morgen

Food for Thought

VPRO

In 1995 werden tijdens de burgeroorlog in Bosnië-Herzegovina na de val van de enclave in Srebrenica ruim achtduizend moslimmannen vermoord door Bosnische Serviërs. Hoe gaat het nu twintig jaar later met de vrouwen die achterbleven? Marijn Veltman maakte een portret van één van deze vrouwen van Srebrenica.

Locaties
Zoek naar docu’s op thema

afleveringen

Door: Stefan Kruszel

Ver van m’n bed show
Voor de meeste mensen in Europa is oorlog een ‘ver van hun bed show’. Maar niet voor de mensen in Srebrenica. Twintig jaar na de val van de moslimenclave in deze Bosnische stad spelen de herinneringen aan de burgeroorlog nog steeds een grote rol in het dagelijkse leven. Vrouwen verloren hun echtgenoten, vaders, broers en zonen. “Veel mensen van mijn leeftijd weten niet wat Srebrenica is, of wat er gebeurd is. Het lijkt voor ons iets wat in een ver verleden heeft plaatsgevonden, terwijl het voor de mensen in Bosnië nog altijd de dagelijkse realiteit is. De recente geschiedenis van Europa zou eigenlijk veel meer aandacht moeten krijgen”, vindt Marijn Veltman.

Samen met haar tolk Nemanja struinde de jonge documentairemaakster de straten van Srebrenica af op zoek naar vrouwen die voor de camera hun verhaal wilden doen. “Bijna elke vrouw in Srebrenica had wel een verhaal, maar Hatidza sprong eruit omdat zij zo’n sterke persoonlijkheid was.”

Eten als bindende factor
Omdat eten, naast journalistiek en reizen, een grote passie is van de 22-jarige Marijn, besloot ze om dit als invalshoek te nemen. “Eten speelt een hele grote rol in de cultuur van een land. Je kunt heel veel te weten komen over het leven van mensen aan de hand van hun eetgewoonten.” In de documentaire zien we Hatidza Mehmedovic een traditioneel Bosnisch gerecht bereiden. Veltman merkte dat Hatidza door bezig te zijn met koken op haar gemak was. Hierdoor was het voor de filmmaakster makkelijker om haar moeilijke vragen te stellen. In de film praat Hatidza dan ook zeer openhartig en geëmotioneerd over het verliezen van haar kinderen en haar man.
 

Wrokgevoelens
Sommigen in Srebrenica hebben nog bepaalde wrokgevoelens tegenover de Nederlandse staat vanwege de rol die de Dutchbatters gespeeld hebben tijdens de val van Srebrenica. Volgens hen hebben de Nederlandse VN-militairen niet genoeg hun best gedaan om de moslimenclave te beschermen tegen de Bosnische Serviërs onder aanvoering van Ratko Mladic. Marijn ondervond echter dat deze wrok in het geheel niet op haar als Nederlandse gericht was. Bovendien kon ze er ook wel grapjes over maken. Marijn opperde naar aanleiding van hevige overstromingen in het gebied voor de grap dat Nederland ervaring heeft met overstromingen en dat zij misschien wel konden komen helpen. Daarop reageerde Hatidza dat Nederland al eens eerder is komen helpen en dat dat toen ook niet al te best had uitgepakt. Waarna zij zelf het hardste in lachen uitbarstte.
 

Marijn Veltman (1990) studeerde journalistiek in Rotterdam. Volgend jaar wil Marijn een lange reis over het Afrikaanse continent maken en gaandeweg een aantal korte documentaires maken. Daarna hoopt ze dan aan de slag te kunnen gaan bij een productiebedrijf dat documentaires maakt.