3Doc:

Pisnicht: The Movie

VPRO

Watje. Homootje. Flikker. Pisnicht. Nicolaas Veul hoort deze woorden al zijn hele leven en wil weten wat de impact hiervan is op (jonge) homo's. Hoe tolerant is Nederland op het gebied van homoseksualiteit?

Nicolaas onderzoekt welke wereld er schuilt achter deze discussie en zoekt naar antwoorden op vragen als: Ben je een zeikerd als je iets van deze grappen zegt? En waarom? Welke denkbeelden zitten er achter de grappen? En welke impact hebben dit soort woorden op jonge lhbt'ers? 

In Pisnicht: The Movie zoekt Nicolaas uit hoe tolerant Nederland is op het gebied van homoseksualiteit. Hij staat in voetbalkleedkamers waar het woord homo veel wordt gebruikt, hij gaat naar scholen waar #nohomo de laatste trend is op social media. Ook polst hij bij mensen op straat hoe beladen het woord homo is als je hen zo aanspreekt. Hij merkt al snel op dat humor en homofobie soms dwars door elkaar heen lopen.

Regie: Nicolaas Veul

Ben je een zeikerd

als je iets van homograpjes zegt? En waarom?

Nicolaas kijkt terug op Pisnicht

Interview met regisseur Nicolaas Veul

Abel Vos, 23-08-2019

Hoe is het gesteld met de representatie van homo’s in de docu-wereld?
‘Homo’s werden in films en documentaires voorheen vaak weggezet als ‘de vreemde ander’: degene die buiten de boot valt en wat te bevechten heeft. Ik merk dat er een nieuwe beweging gaande is, waarin documentaires vaker worden gemaakt vanuit het perspectief van minderheden zelf. Minderheden zijn niet meer het object maar vertellen hun eigen verhalen en onderzoeken hun eigen positie. Er staat een mooie documentaire op Netflix, Disclosure, over de representatie van transgender personen. Dat gaat over de vraag: wanneer mogen we onze eigen verhalen vertellen?

Heeft het maken van Pisnicht iets voor jou veranderd?
'Als ik naar plekken ga waarvan ik weet dat er mensen homofoob zouden kunnen zijn, ga ik daar niet hand in hand lopen. Mijn seksualiteit kan spanningen opleveren bij anderen. Dat is helaas nog de werkelijkheid. Als kind heb ik mezelf daar verantwoordelijk voor gevoeld. Er is iets aan mij dat raar of niet goed is. Dat is de reden waarom je in in de kast zit. Je denkt dat er iets mis is met jou omdat mensen homo ‘s als vreemd vies raar of gevaarlijk framen. Over die stille pijn gaat mijn film. Door deze film te maken, verwerkte ik ook een beetje mijn eigen jeugd. In de kast zitten klinkt bijna lief, maar het is psychologische overlevingsstrategie, als reactie op zware emotionele druk. De film heeft me ook activistischer gemaakt. Nu dat ik helder zie wat de impact is van homofobie, hoeveel gezichten het heeft, wil ik het ook graag veranderen.'

Zou je de film nu anders maken?
‘Ik vertel een verhaal aan mensen die daar soms niet op zitten te wachten. Toen ik stelde dat we het woord homo niet meer als scheldwoord moeten gebruiken, werden veel mensen boos. Ik was een zeikwijf. Daardoor ben ik me gaan afvragen hoe ik een verhaal het beste over kan brengen, zonder dat ik daarbij als zeikerd word weggezet.'

'Ik heb geprobeerd om niet mijn persoonlijke boosheid in de documentaire te stoppen, maar de fobie voor zichzelf te laten spreken. Bij de Black Lives Matter beweging zie je ook een rauwere boosheid. Dat vind ik ook sterk. Je kan homofobie en racisme niet vergelijken, maar er is sinds de Black Lives Matter veel aan het veranderen. Ik probeerde het heel netjes te doen, maar er is ook een andere vorm.  Misschien was ik er door deze tijdsgeest feller in gestapt. Het is een vraag die me veel bezighoudt, hoe emancipeer je anderen?'

Waarom moeten mensen Pisnicht zien?
‘Mensen weten soms niet waarom minderheden nu hun stem verheffen. Ze voelen zich beknopt in wat ze willen zeggen en niet. Wat is er zo erg aan het scheldwoord homo? Met Pisnicht wilde ik de effecten van al die kleine grapjes en scheldwoorden laten zien. Het is een reflectie op de cultuur waarin we leven. Ik denk dat de film je blik kan verruimen. Deze film gaat over homo’s, maar het verhaal erachter vertelt eigenlijk hoe moeilijk het kan zijn om als minderheid je stem te verheffen.’

Welke andere documentaires raad jij aan?
‘Ik heb erg genoten van I Am a Woman Now van Michiel van Erp, waarin een groep enorm ontroerende vrouwen wordt gevolgd die in hun jonge jaren als man door het leven gingen. Ook zou ik The Times of Harvey Milk aanraden, de eerste homoseksueel in Californië die een officiële openbare positie bekleedde. Hij had zo’n sterk karakter en had zo hard gevochten. Het is goed voor een nieuwe generatie om te weten welke gevechten al gevoerd zijn, en hoe ver we al zijn gekomen.’