Op het eerste gezicht lijken muziek en de wereld van doven twee onverenigbare werelden, maar muziek en menselijke emoties zijn universeel.
In de korte documentaire Traslasierra van maker en zangeres Raquel Kurpershoek zien we dat er geen grenzen zijn wanneer er de drang is om te communiceren. Muziek en emoties creëren samen wonderen.
Regie: Raquel Kurpershoek
Omroep: VPRO
Deze documentaire is geselecteerd in het kader van Makers van Morgen, het platform voor debuterend documentairetalent van 2Doc.nl
Abel Vos 21 december 2022
‘Ik hou niet van woorden, ik haat ze,’ zegt muzikant en filmmaker Raquel Kurpershoek Jaldón in haar Makers van Morgen-documentaire Traslasierra. Ze maakt kennis met de wereld van de doven, en haalt daar veel inspiratie uit. Waarom wilde ze deze film maken?
‘Ik heb me altijd een weeskindje gevoeld in de wereld van woorden,’ zeg je in de film. Wat bedoel je hiermee?
‘Woorden op zich betekenen voor mij niets. Met woorden communiceren we in een hoofdelijke en indirecte manier. Maar als je woorden plaatst in muziek of in gebarentaal, dan komt het op mij een stuk directer en warmer over. Ik voel me daar veel fijner bij.’
Wist je dat van jongs af aan?
‘Ik ben opgegroeid in Spanje. Daar zag ik mijn familie en vrienden heel theatraal met hun handen bewegen als ze praatten. Met weinig woorden zeiden ze daardoor heel veel. Dat vond ik altijd al mooi om te zien. En het geeft me nog steeds een veilig en vertrouwd gevoel.
Toen ik een paar jaar geleden door het centrum van Amsterdam fietste, zag ik een poster van een cursus gebarentaal. Zo kwam ik in een wereld terecht die mij enorm heeft geïnspireerd, ook als artiest. Ik volgde een cursus van een half jaar. Ik zag veel gelijkenis met de wereld van doven en de wereld van muziek. Vooral wat betreft de warmte, de manier van expressie en de saamhorigheid.’
Voel jij je, als horend persoon, welkom in deze gemeenschap?
‘De eerste ontmoeting die ik had met de dovenwereld was een lees-vertelwedstrijd in Utrecht. Dove mensen vanuit heel Nederland kwamen naar deze wedstrijd. Het was zo mooi om te zien dat mensen die elkaar niet kennen, wel meteen verbintenis voelen met elkaar. Zelfs iemand als ik, die niet doof of slechthorend is, werd daar met open armen ontvangen.’
Raquel Kurpershoek Jaldón (24) is recent afgestudeerd aan het conservatorium van Rotterdam, CODARTS, aan de Wereld Muziekafdeling en gespecialiseerd in Latijns Amerikaanse zang. Ze heeft twee albums uitgebracht. De film is bekroond op meerdere internationale filmfestivals.
Of ze nog eens een documentaire gaat maken? ‘Veel vrienden en familie vragen zich dat af, maar ik zelf ook. Ik heb daar nog geen antwoord op. Qua focus wil ik me nu meer op zang richten. Maar het zit zeker ergens diep-down in mijn achterhoofd.’