De eerste keer dat regisseur Arun Bhattarai in aanraking kwam met de bruto nationaal geluksindex was tijdens zijn jeugd. Hij is opgegroeid in Bhutan en hij kreeg er les over op school. Het idee voor de film ontstond acht jaar geleden, toen hij samen met regisseur Dorottya Zurbó de documentaire The Next Guardian (2018, KRO-NCRV) aan het filmen was in Bhutan.
Voor dit project waren ze aan het filmen bij een gezin toen ‘geluksagent’ Amber zonder enig vermoeden binnenliep om een interview af te nemen. De ontmoeting liet een blijvende indruk achter op de filmmakers. Zurbó: ‘Amber was een goede luisteraar en erg grappig, dus we voelden ons meteen aangetrokken tot zijn karakter. Maar ook tot zijn agentpartner Guna, ze hebben zo’n leuke dynamiek.’
De geluksagent en zijn zoektocht naar eigen liefdesgeluk
De regisseurs besloten de partners te volgen tijdens hun reizen door het adembenemende landschap van Bhutan om het geluk van de bevolking te meten. Waar ze al snel achter kwamen was dat geluksagent Amber zelf eigenlijk niet zo gelukkig was. Het lukte hem maar niet een vrouw te vinden. Dat was een mooie premisse voor de film.
Wat de regisseurs tijdens het filmen ook ontdekten was dat Amber als onderdeel van de etnische Nepalese gemeenschap in Bhutan - zoals velen - geen officieel staatsburgerschap bezit. Dit maakte zijn zoektocht in de liefde niet gemakkelijker. Bhattarai, zelf opgegroeid als onderdeel van deze gemeenschap, kon hier goed met Amber over praten. Dit resulteerde volgens de regisseur in veel open gesprekken met de geluksagent.
De therapeutische werking van de interviews
Tijdens het filmen van de documentaire kwamen de regisseurs bij veel verschillende Bhutanezen over de vloer. Zurbó en Bhattarai leggen uit hoe ze met hen in gesprek gingen, theedronken en hun westerse, gehaaste ritme aanpasten om de geïnterviewden zoveel mogelijk op hun gemak te stellen voor de camera.
Bhattarai: ‘Uiteindelijk delen ze heel persoonlijke gevoelens waardoor het lijkt alsof de Bhutanezen al jaren wachtten op iemand die hiernaar vroeg. De interviews hadden hierdoor een bijna therapeutische werking op sommige personages.’
Het bijstellen van het exotische westerse beeld van Bhutan
De regisseurs wilden met deze film ook het westers ideaalbeeld van Bhutan ontkrachten. Bhattarai: ‘Als je kijkt naar berichtgeving vanuit de media en films die worden gemaakt over en in Bhutan, dan krijg je vaak een erg exotisch beeld. Bhutan wordt enorm geromantiseerd en neergezet als een bovengemiddeld gelukkig land.’
In het eerste deel van de documentaire nemen de regisseurs de kijkers mee in het gelukkige beeld van de Bhutanese bevolking en de mooie beelden van het landschap. Maar naarmate de film vordert verdiepen ze dit beeld en blijkt dat ook in Bhutan het geluk niet altijd voor het oprapen ligt.
Colofon
Interview: Ersin Kiris
Regie: Yvette Nieuwstad
Redactie: Sophie Dijkman
Camera: Jelle Dijkstra
Montage: Django Agterberg
Geluid: Lucas van Eck
Productie: Zep van Tienen en Mathijs Jorritsma
Eindredactie: Joyce Daamen