Na een gevangenisstraf trekt de zieke Paultje in bij zijn oudere broer Paul. Maar die zit niet op hem te wachten. 'Hij heeft me al genoeg in de maling genomen,’ zegt hij als zijn broertje bij ‘m voor de deur staat.  Eenmaal onder één dak, worden ze geconfronteerd met hun moeizame relatie en een duistere familiegeschiedenis. Het complexe geheim rond Paultjes afkomst, de dood van Paultjes moeder en onverwerkte ruzies hebben de broers uit elkaar gedreven. 

In Paul en Paultje (BNNVARA) van filmmaker Hugo Drechsler zien we hoe de broers hun ingewikkelde band proberen te verbeteren. Voordat het te laat is.

Drechsler ontmoette de broers per toeval. De filmmaker liep met zijn camera door Amsterdam-Noord en zag het tweetal, met ontbloot bovenlichaam en een halve liter bier, op een bankje zitten. Fascinerende mannen, vond hij. Hij wilde een foto van ze maken, meer niet. Dat was prima.

Op de Filmacademie, waar hij met deze film afstudeerde, deed Drechsler op dat moment onderzoek naar de perceptie van mannen op mannelijkheid. Hij besloot z’n vragen voor te leggen aan de heren op het bankje. ‘Daar hadden ze allebei een totaal andere mening over. De een vond dat een man niet mocht janken, de ander was het daar absoluut niet mee eens.’

Drechsler voelde aan dat er een verhaal achter deze mannen schuilging. Al wist hij op dat moment nog niet eens dat ze broers waren. Of dat ze een duistere familiegeschiedenis deelden, waar ook incest een rol in speelt.   

Toen de filmmaker, zo’n anderhalf jaar na de ontmoeting, begon met filmen, wist hij nog niet waar het heen zou gaan. Maar terwijl de camera rolde, werd steeds duidelijker dat ze niet om die familiegeschiedenis heen konden. Volgens Drechsler is het de reden dat de broers, ondanks hun haat-liefdeverhouding, toch steeds weer naar elkaar trekken. En daar zat het verhaal: een ode aan broederschap.

Drechsler studeerde af aan de Filmacademie met een kortere versie van de film: Paul en Paul. Daarmee gooide hij hoge ogen bij recensenten, die de film prezen om haar rauwheid en ontroerde scènes.   

Drechsler wist zich ook stilistisch te onderscheiden van andere afstudeerders door zijn film geheel in zwart-wit te schieten. Niet alleen smaakvol, maar ook functioneel: ‘We merkten dat, zodra je de film zwart-wit maakte, de omgeving geen rol meer speelde in de vertelling. Dat het dan echt over de emoties en de relatie tussen deze twee mannen zou gaan.’

Gedurende de film zie je dat de band van Paul en Paultje steeds beter wordt. Daar heeft de regisseur ook een rol in gespeeld. ‘Af en toe forceerde ik ze ook wel een beetje. Dan zat Paultje op z’n kamer en zei hij: ‘’Ik wil zo graag een keer tegen m’n broer zeggen dat ik van ‘m houd.’’ Toen zei ik: ‘’Paultje, we gaan het nu doen.’’ Daar is ook een belangrijke scène uit voortgekomen.’

Het is ook de reden dat je Drechsler soms achter de camera hoort praten. ‘Dat was eigenlijk een gedwongen keuze. Ik kwam er steeds meer achter dat ik gewoon onderdeel ben van deze vertelling. Het zou een onrealistisch beeld geven als het lijkt alsof het allemaal organisch verlopen is.’

Maar, benadrukt Dreschler, alles wat er in de film gebeurt, kwam voort uit de broers zelf. ‘Ze hadden allebei de behoefte om dicht bij elkaar te komen, maar ze wisten niet zo goed hoe ze dat moesten doen.

Interview: Ersin Kiris
Regie: Job van Aken
Redactie: Sjoerd Aarden
Camera: Jelle Dijkstra
Montage: Manuel Dias da Silva
Geluid: Lucas van Eck
Productie: Mathijs Jorritsma
Eindredactie: Joyce Daamen