Het hart van melkveehouder Bote de Boer ligt bij de grutto, een passie die volgens de rest van zijn gezin niet altijd financieel houdbaar is. Regisseur Barbara Makkinga vertelt in het DocTalks-interview hoe dit voor een interessante familiedynamiek zorgt.
Makkinga: ‘Ze zijn allemaal op hun eigen manier bezig met overleven. De grutto is bezig zijn kuikens groot te brengen, Bote is bezig om de grutto veilig door het seizoen te loodsen en de familie wil de boerderij financieel gezond krijgen. Iedereen is afhankelijk van elkaar, en dat wilden we laten zien.’
De camera nodigde uit voor gesprek
Hoewel Makkinga niets verstond van de gesprekken binnen het gezin, zelf spreekt ze namelijk geen Fries, was de strekking meestal duidelijk. Makkinga: ‘Hun gezichten spreken vaak boekdelen.’
De regisseur had snel door wanneer er mogelijk een verhit gesprek aankwam. Als voorbeeld noemt ze een gesprek tussen Bote en zoon Jan Jochum. Laatstgenoemde sprak met aanmoediging van Makkinga zijn vader aan over de zoveelste financiële tegenslag.
Makkinga: ‘Ik denk dat de camera uitnodigde tot gesprek. Ik was er om te zeggen: vertel wat je ervan vindt, dat is belangrijk. Ik houd ervan om iets te maken waarin je ieders standpunt naar voren brengt.’
Een combinatie tussen documentaire en natuurfilm
Naast de onderlinge gezinsdynamieken toont de documentaire ook uitgebreide close-ups van de verscheidene koeien, vogels en insecten die in Bote’s biotoop leven. Hiervoor werkte Makkinga samen met twee cameraploegen: een reguliere ploeg en een cameraman die zich specifiek focuste op de natuurshots, Jeffrey van Houten.
Gedurende de filmperiode sliep van Houten in een busje op het terrein van de familie De Boer. Zo was hij altijd op het goede moment aanwezig om de dieren vast te leggen. Voor beelden van de grutto sliep hij zelfs in een tentje op het weiland.
Van Houten: ‘Ik wilde de grutto hetzelfde perspectief bieden als de mens. Daar wilde ik net zo dicht opduiken. Als je op het land loopt zie je met geluk vanaf 50 meter afstand een grutto. Ik wilde op 10 meter afstand komen en close-ups maken waardoor je in het leven van de grutto stapt. Mijn tent was niet eens gecamoufleerd, maar stond er al zo lang dat de vogels eraan wenden.’
Het beeld moest natuurgetrouw zijn
De vele uren natuurbeeld-materiaal maakten het lastig om tijdens het monteren te kiezen wat het beste werkte: waar Makkinga dacht dat ze een mooie paringsdans tussen vlinders op beeld had, kon Van Houten haar uitleggen dat het eigenlijk om een gevecht ging. Deze ondersteuning was prettig. Makkinga: ‘Je weet dat natuurliefhebbers naar de film gaan kijken, dus het beeld moet wel kloppen.’
Colofon
Interview: Elena Lindemans
Regie: Kim Brand
Redactie: Joyce Daamen en Sophie Dijkman
Camera en montage: Frithjof Kalf
Geluid: Mark Witte
Productie: Zep van Tienen
Eindredactie: Annica Peeters