Het is inmiddels vijf jaar geleden dat Aliona van der Horst (Liefde is aardappelen, Wend je lichaam naar de zon) en Luuk Bouwman (Allen tegen allen, De Bond tegen vloeken) met een camera richting het erf van Gerlach van Beinum trokken. Al meer dan een halve eeuw runt Van Beinum daar een kleinschalig akkerbouwbedrijf waar hij aardappelen, bieten en aardbeien verbouwt en verkoopt. De laatste jaren wordt Gerlachs erf aan alle kanten ingebouwd door fastfoodketens en distributiecentra. De krachten van het laatkapitalisme beuken steeds meer op zijn bestaan. 

Van der Horst kende Gerlach al jaren. Het was een bekende van haar vader, die dertig jaar geleden aardappelen bij hem ging kopen en al gauw met 'm bevriend raakte. De filmmaker riep al lange tijd dat ze óóit een film over Gerlach wilde maken. In het interview legt ze uit waarom dit het moment was. 

Elena Lindemans schuift samen met de filmmakers aan bij de keukentafel van Gerlach, die vertelt over de impact van de film op zijn leven. De grote belangstelling doet hem goed, maar hij beseft ook dat zijn manier van werken niet meer van deze tijd is. 'De mensen willen 't niet meer, de overheid wil 't niet meer, de jeugd wil 't niet meer. Maar ik geniet er nog wel van, zo op m'n oude dag.'

Zo lang het kan, blijft hij op zijn erf. 'De vrijheid en de ruimte, dat is mijn rijkdom. Altijd al geweest. Al wordt het wel steeds moeilijker, door het water en klimaatverandering. Maar het is ook weer een sport om het dan toch te doen.'

De film werd verkozen tot Beste Nederlandse Documentaire tijdens IDFA 2023, waar het publiek massaal viel voor de filosofische boer en zijn Mona Lisa-lach. In het DocTalks-interview verklaren de filmmakers zijn aantrekkingskracht. Bouwman: 'Het is die veelbesproken twinkeling in zijn ogen, maar het is ook een heel sympathieke man. Hij ziet en observeert heel scherp, maar is niet zo scherp in zijn oordeel naar mensen toe.'

Ook richting de instellingen die zijn voortbestaan bedreigen, blijft hij beleefd. De gemeente krijgt bij bezoek gewoon een kopje koffie, en wanneer iemand voorstelt om rotte eieren naar de nabijgelegen McDonalds te gooien, zegt Gerlach: 'Nee, we blijven vriendelijk'. 

Gevraagd naar het grote verhaal, vertelt Van der Horst: 'Gerlachs huisje is eigenlijk een regendruppel waarin de hele wereld wordt weerspiegeld. Alle grote thema's van deze tijd komen erin samen.' Klimaatverandering en kapitalisme drukken dagelijks op zijn bestaan. Daar moet hij elke dag mee dealen. 

In Gerlachs voortuin staat een groot, geel bord in de vorm van de letter G - een knipoog naar het bekende bord van McDonalds. 'Tijdens het draaien viel dat bord op een gegeven moment van de paal af,' vertelt Bouwman. 'Dat hebben we gefilmd in allerlei stadia van ontbinding. Totdat het bijna verdwenen was. Dat lijntje was in die zin ook symbolisch voor het leven.' 

Interview: Elena Lindemans
Regie: Job van Aken 
Research: Sjoerd Aarden 
Camera: Michiel Zwart
Geluid: Sam Huisman
Montage: Manuel Dias da Silva
Productie: Zep van Tienen
Eindredactie: Joyce Daamen