Hoe gaat het nu met de familie Schouten?

Het was misschien wel hoog tijd voor een vervolginterview, vertelt Cathérine via Zoom. ‘We krijgen nog zoveel vragen. Over veranderingen in het gezin, over ontwikkelingen in het bedrijf. Over het schaatsen, noem maar op.’ Ze zit thuis, op de bank. Op de achtergrond speelt zus Irene met Cathérines dochter. Zo nu en dan mengt ze zich in het gesprek.

Makkinga’s documentaire is een testament van een hardwerkende familie. Vader Klaas en zijn zoons Klaas Junior en Simon runnen het aan huis gelegen succesvolle tulpenbedrijf. Simon en dochter Irene schaatsen op topniveau en oudste dochter Cathérine neemt een groot deel van de zorg voor moeder Jolanda op zich. Wat vonden zij van dit portret?

Cathérine: ‘Na de première hadden we eerlijk gezegd best wel wat twijfels over de film. Er waren een paar beelden van mijn moeder die we er niet in wilden hebben. Ook vroegen we ons af of er niet een verteller in moest, omdat het nu eigenlijk alleen maar beschouwende beelden zijn. Wij dachten: “Is dit echt wat de mensen aantrekt? Blijven ze wel hangen?” Maar Barbara was ervan overtuigd dat deze opzet zou werken.’

Dat bleek te kloppen. Na de uitzending was de documentaire het gesprek van de dag. De familie werd overspoeld met reacties. ‘Overweldigend’, volgens Cathérine. ‘Voor veel mensen zat er veel herkenbaarheid in. Het zorgen voor een moeder, het runnen en overnemen van een bedrijf, de broer- en zusrelaties, de druk van het sporten op topniveau.’

Hoewel Cathérine het in het begin heel vreemd vond zichzelf als hoofdpersonage van een documentaire te zien, kijkt ze daar nu nuchterder naar.

Cathérine: ‘We waren ook wel wat gewend vanwege de schaatscarrière van mijn zusje. Daardoor waren we al geen doorsnee gezin, hier in West-Friesland. Ik stond dan wel eens bij de slager en dan hoor je: “Hé, zij is van die documentaire, zij is de zus van, dochter van.” Dat zijn we als gezin allemaal wel gewend, denk ik.’

Opmerkelijk vinden de zusjes allebei dat iedereen zich sneller geneigd voelt om hun eigen problemen met hen te delen. Zowel vrienden als onbekenden zijn veel opener dan voorheen. Cathérine merkt op: ‘Ieder huisje heeft zijn kruisje. En hoewel het ene verhaal heftiger is dan het andere, voel ik me vaak dankbaar en bevoorrecht dat ze het met me willen delen.  Ik denk dat we allemaal gelijkgestemden willen vinden.’

De familie is nog altijd even hecht, maar er is veel veranderd. In 2022 heeft de familie moeder Jolanda uit het verpleeghuis gehaald en sindsdien woont ze samen met vader Klaas bij Cathérine en haar gezin op het erf. Klaas Junior en Simon hebben ieder ook een eigen huis, en runnen samen het tulpenbedrijf.

Cathérine: ‘Iedereen heeft echt een eigen leven gekregen. Voorheen woonden de mannen nog bij elkaar. Als mijn moeder in de weekenden thuiskwam, verbleef ze daar. In het ouderlijk huis, waar het bedrijf ook naast lag. Het voelt toch anders sinds beide ouders zijn vertrokken. Ook voor mijn moeder. Maar deze stap was wel fijn voor Simon en Klaas Junior. Om gewoon weer even vooruit te kunnen kijken en je eigen leven op te bouwen.’

De familie is er nog steeds van overtuigd dat liefde en aandacht geven het allerbelangrijkste is. Cathérine: ‘Door corona hebben we mijn moeder elf weken niet kunnen zien. En zij heeft elf weken geen levend persoon zonder masker of zonder beschermend pak gezien. Dat heeft echt impact op haar gehad.’

Jolanda is nu weer omringd door familie. Een vaste verpleegster verzorgt haar als de gezinsleden moeten werken. Toch is haar situatie sinds de documentaire verslechterd. Cathérine: ‘We hadden gehoopt dat onze moeder erop vooruit zou gaan als we haar uit het verpleeghuis zouden halen. In de weekenden waarin ze thuis verbleef, was ze vrolijker. Nu is dat niet meer zo. In de documentaire zie je haar nog lachen en uit zichzelf praten, maar die momenten worden steeds zeldzamer.

Cathérine vertelt dat haar moeder in het begin wel eens moest huilen als ze de documentaire zag. Cathérine: ‘Als we de documentaire nu aanzetten, doet het haar niet zoveel meer. Ze heeft zo’n slecht geheugen dat ze zichzelf misschien wel elke keer weer voor het eerst ziet en denkt: “Oh ja, dit is mijn leven.” Ze begrijpt namelijk meestal niet dat haar leven vóór de hersenbloeding zo anders was.’

Toch zijn er nog steeds momenten die Jolanda zichtbaar raken. Irene vult haar zus aan als het gaat om het afscheid van haar schaatscarrière in Thialf, afgelopen februari. ‘Ze had me een half jaar niet herkend, al een half jaar mijn naam niet meer uitgesproken. Tijdens het laatste rondje in Thialf werd mijn naam omgeroepen. Ik eindigde mijn rondje bij haar en dan zie je toch die echte emoties. Ze herkende me en moest huilen.’

Zo beleeft het gezin soms lichtpuntjes. Cathérine: ‘Het bijzondere is dat als ze ’s avonds naar bed gaat, ze het goed lijkt te maken. Alsof er dan een bepaalde rust over haar heerst. Ze zegt dan wel eens: “Ik hou van jullie”, “Ik ga lekker slapen” of “Het was een mooie dag”.’