Regisseur Tim Bary volgde in zijn documentaire ‘Dunya’(2021) de toen negentienjarige Amsterdamse Dunya, die onafscheidelijk was van haar moeder, maar ook vrij wilde zijn. Hoe gaat het bijna vier jaar later met Dunya? Welke impact heeft de documentaire op haar leven gehad? En hoe gaat het nu tussen haar en moeder Sabine?

Dunya klinkt vrolijk aan de telefoon. Ze is niet meer werkzaam in het “sales-wereldje”; tegenwoordig is ze storemanager bij een juwelier. Dunya vertelt opgewekt: ‘Ik heb het heel erg naar mijn zin. Ik heb een heel leuk team en kan mijn leiderschapskwaliteiten inzetten. Mensen blij te maken zit echt in me en ik vind sieraden ook leuk. Dus als ik dan iemand kan helpen met het uitzoeken van een mooi sieraad, dan geeft dat me een goed gevoel.’

Muziek, creativiteit en druk op de ketel 

In de documentaire zien we hoe Dunya gepassioneerd met muziek bezig is. Ze zingt, schrijft teksten en overweegt naar de Herman Brood Academie te gaan. Uiteindelijk besloot ze dat niet te doen. Dunya: ‘Drie jaar op school zitten kon ik me niet permitteren, want ik moet mijn eigen boontjes doppen en geld verdienen. Ik had ook het gevoel dat het niet de juiste plek voor mij was. Om zelf muziek te maken had ik die school niet nodig.’

De muziek staat nu op een lager pitje. Dunya vertelt: ‘Mijn focus ligt nu op andere dingen. Ik zing wel, maar naar de studio gaan en teksten schrijven is even wat minder.’ Dit is deels ontstaan in de periode nadat de documentaire uitkwam.

Ze vertelt: ‘Ik wilde zo graag mijn muziek uitbrengen, het voelde alsof ik er op dat moment iets mee móest doen. Dat gaf te veel druk, ik voelde me niet meer vrij genoeg om me creatief te uiten. Ik weet zeker dat het weer terugkomt hoor, want muziek is mijn lust en mijn leven.’

'Onze band is veel sterker geworden. Ik ben heel dankbaar voor de connectie die mijn moeder en ik hebben.’ 

Dunya

Uitvliegen en zelfstandig worden

In de documentaire wil Dunya graag op zichzelf wonen. Ze droomt over waar ze wil wonen, praat over hoe het zal zijn, gaat op huizenjacht en maakt zich los van haar moeder. Aan het einde van de film is het gelukt: ze stopt al haar spullen in een bestelbusje en vestigt zich in haar eigen huisje. 

Op dit moment woont ze bij haar vader. De anderhalf jaar op zichzelf wonen heeft haar wel goed gedaan: ‘Het heeft me volwassener gemaakt. Ik kan nu bijvoorbeeld beter met geld omgaan, dat kon ik echt niet. Ik ben vaak met mijn kop tegen de lamp gelopen. Dan maakte ik bijvoorbeeld schulden, maar die heb ik helemaal afbetaald. Ik ben zelfstandiger en heb meer rust gekregen.’

Sterke moeder-dochter connectie

Dunya ervaart nog meer positieve effecten van het op zichzelf wonen: de band met haar moeder is nu beter. Ze vertelt over hun voorgeschiedenis, waarvan de effecten ook in de documentaire te zien zijn: ‘Toen ik op mijn zestiende weer bij mijn moeder kwam wonen, had zij een heftige periode achter de rug. Ze is natuurlijk dakloos geweest en ik had lang niet bij haar gewoond. Dus dan moet je weer helemaal aan elkaar gaan wennen. Dat ging gepaard met ruzies.’ 

Anderhalf jaar los van elkaar wonen hielp: ‘Doordat we allebei veel alleen konden zijn, hebben we dingen uit het verleden verwerkt. Onze band is veel sterker geworden. Ik ben heel dankbaar voor de connectie die mijn moeder en ik hebben.’ 

Documentaire als spiegel

In de film zien we Dunya en haar moeder niet alleen samen zingen, naar de pedicure gaan en kibbelen. Ze hebben het ook over hun verleden en het zelfdestructieve gedrag van meerdere generaties in de familie.

Moeder en dochter willen die problemen doorbreken. Dunya heeft het gevoel dat dat de goede kant op gaat. De documentaire heeft volgens haar geholpen: ‘Ik zorgde niet goed voor mezelf. Door de film kon ik er eigenlijk vanuit een ander perspectief naar kijken. Er werd me een spiegel voorgehouden.’

Dunya is dankbaar voor die spiegel. Daarover zegt ze: ‘Dat veel mensen me zouden zien, gaf me een schop onder de kont om voor mezelf te gaan leven. Ik ben er nog niet, maar het gaat wel de goede kant op.’ Ze prijst ook haar moeder: ‘Zij is eigenlijk de eerste geweest die het patroon wilde doorbreken, bijvoorbeeld door afstand te nemen van haar familie en alle toxische relaties. Zij heeft al veel opgelost. De laatste dingen ga ik verder doorbreken.’

‘Wij zijn gewoon real, we doen niet aan keeping up appearances.' 

Sabine, moeder van Dunya

Authentiek voor de camera

Ook moeder Sabine kijkt met een positief gevoel naar de documentaire. Dunya is op het moment van het interview bij haar op bezoek. Moeder komt graag even aan de telefoon: Ik ben tevreden over de film. Ik heb me gedragen naar wie ik ben, ik heb niet geprobeerd om iemand anders neer te zetten. Wat je ziet is misschien wel een beetje dramatisch. Maar ja, dat is mijn leven en daar schaam ik me niet voor. Het enige wat ik confronterend vond, is dat ik zoveel blowde. Daar ben ik nu mee gestopt.’

Terug naar Dunya. Ook zij vond het belangrijk om zichzelf te zijn. Ze blikt terug: ‘In het begin had Tim veel ideeën over wat leuk zou zijn voor een shot of verhaallijn. Maar toen dacht ik: dit wil ik helemaal niet, wat ben ik aan het doen? Toen hebben we woordenwisselingen gehad. Ik heb hem gezegd dat ik me niet anders wil voordoen dan ik ben.’ Dat heeft Tim geaccepteerd.

Sabine mengt zich weer in het gesprek: ‘Wij zijn gewoon real, we doen niet aan keeping up appearances.’

Met regisseur Tim Bary is het contact nog steeds goed. Dunya: ’Mijn moeder en ik hebben een heel goede band opgebouwd met Tim. Hij komt nog steeds af en toe langs. Dan gaan we lekker eten samen, kletsen. Heel gezellig!’

‘Mensen vonden het mooi dat ik mijn kwetsbaarheid liet zien en mezelf was.'

Dunya

Reacties op de film

In september 2021 ging de documentaire in première op het Nederlands Film Festival. Met gelukzaligheid in haar stem blikt Dunya terug: ‘Dat was een van de mooiste dagen van mijn leven. De reacties uit de zaal waren heel erg leuk. Iedereen die me lief is, was erbij. Ik voelde zoveel liefde.’

De meeste reacties ontving ze nadat de film was uitgezonden op televisie. Dunya keek samen met een groepje vrienden, telefoon weggestopt, opgaand in haar gezelschap en de film. Na afloop had ze honderden Instagram-berichten. Trots vertelt ze: ‘Wat het meest naar voren kwam, is dat mensen het mooi vonden dat ik mijn kwetsbaarheid liet zien en mezelf was. Ze waarderen het dat ik niet stoer heb gedaan voor de camera of me anders heb voorgedaan.’

Dunya had meer negativiteit verwacht naar aanleiding van de film. Dunya: ‘Mensen vinden het leuk om anderen in een hokje te stoppen, om te judgen achter een scherm. Ik had verwacht dat dat meer zou gebeuren. Er waren ook negatieve reacties hoor, maar als ik het vergelijk met alle positieve reacties kon dat me aan mijn reet roesten. De meeste mensen waren zo begaan en liefdevol.’

Niet opgeven, wat er ook gebeurt

Bijna vier jaar na het draaien later is Dunya nog steeds heel blij met de film. Wat wil Dunya de kijkers meegeven die de film nu voor het eerst gaan zien? Nog voor ze antwoord kan geven, roept haar moeder op de achtergrond: ‘Kijk met een open mind!’ 

Dunya denkt nog even na en zegt dan zelfverzekerd: ‘Blijf in jezelf geloven. Wat er ook gebeurt, niet opgeven. Hoe vaak ik ook op mijn bek ben gegaan: ik ben altijd weer opgestaan en ik heb altijd tegen mezelf gezegd wat ik waard ben. Dus vecht voor wat je wil in het leven. Dat doe ik ook en dat blijf ik doen.’

Meer over de regisseur van 'Dunya'