DocTalks-interview met regisseur Carmen Cobos over ‘Samen alleen’

'We proberen onze liefde aan te passen aan de omstandigheden’

VPRO

Met de documentaire 'Samen alleen' (KRO-NCRV) geeft regisseur Carmen Cobos een kijkje in het leven met haar man, producent Kees Rijninks, die lijdt aan de ziekte van Parkinson. Al jaren maken ze samen veelbekroonde films. Geen vuiltje aan de lucht, tot Kees in 2014 wordt gediagnosticeerd met de zenuwziekte.

Elena Lindemans sprak Cobos over haar documentaire, waarin ze een beeld schetst van een liefhebbend stel en een ziekte die tussen hen in wrikt.

Van 'Samen' tot 'Samen alleen'

Toen Rijninks tien jaar geleden werd gediagnosticeerd met Parkinson, had het stel nog erg weinig kennis over de ziekte. Helaas had de medische wereld ze op dat moment ook nog weinig te bieden: op een geneesmiddel zouden ze nog minstens tien jaar moeten wachten. Uit nieuwsgierigheid voor de ziekte produceerde en regisseerde het duo de documentaire Samen (2020).

Hoewel Cobos en Rijninks zichzelf destijds voor het eerst als koppel portretteerden, lag de focus in Samen vooral op de andere patiënten en hun partners. Met veel van deze andere stellen bouwen ze hechte vriendschappen op.

Met de film Samen alleen richt de regisseur de lens op haar eigen situatie. Cobos: ‘Deze film gaat in op onze persoonlijke realiteit, het gaat dieper dan Samen.’ In het DocTalks-interview vertelt Cobos op wat voor manieren de film de wreedheid van de ziekte documenteert.

Still uit 'Samen alleen'

‘Deze film gaat in op onze persoonlijke realiteit, het gaat dieper dan Samen.’ 

Carmen Cobos

Elke dag een stukje minder Kees

Met Samen alleen schetst Cobos een intiem portret van een vernietigende ziekte. Cobos: ‘Het is een rauwe realiteit. Er is elke dag een stukje minder van Kees en dat wilden we eerlijk laten zien.’ Het maakt haar zenuwachtig, maar ze twijfelde nooit over de kwetsbaarheid van de documentaire. Het laat namelijk niet alleen hun realiteit zien, maar die van de meeste parkinsonpatiënten in deze fase van de ziekte.

Het regisseren van hun leven vond Cobos geen obstakel. Het lastigste gedeelte was de nabewerking van het materiaal. Cobos: ‘Normaal gesproken leef ik naast Kees, dan heb je minder snel door hoe snel iemand achteruitgaat. Toen ik de beelden zo achter elkaar zag, schrok ik. Misschien ga ik het ooit zien als een verwerkingsproces, maar dit is niet het beeld van Kees dat ik wil onthouden.’  

Still uit 'Samen alleen'

'Misschien ga ik het ooit zien als een verwerkingsproces, maar dit is niet het beeld van Kees dat ik wil onthouden.’  

Carmen Cobos

Het leven aan elkaar wijden

Cobos hoort vaak dat ze naast de zorg voor Kees ook een eigen leven moet gaan leiden, maar hoe doe je dit als je leven zo verworven is met dat van je partner? Sinds hun ontmoeting in 1992 doet het echtpaar alles samen. De regisseur geeft aan niet van plan te zijn om hier verandering in te brengen: ‘We proberen onze liefde aan te passen aan de omstandigheden.’

Hoewel Cobos weet dat de toekomst er niet altijd rooskleurig uit zal gaan zien, is ze vastberaden haar man bij te staan. Cobos: ‘Kees en ik komen niet uit hetzelfde land en spreken niet dezelfde moedertaal. Er is een leeftijdsverschil en hebben geen kinderen, maar wel een unieke klik. We hebben ervoor gekozen om ons leven aan elkaar te wijden.’

Interview: Elena Lindemans
Regie en research: Joyce Daamen
Camera en montage: Frithjof Kalf
Geluid: Sam Huisman
Productie: Zep van Tienen
Redactie: Sophie Dijkman
Eindredactie: Annica Peeters

Bekijk meer DocTalks-interviews